Раздзел XLIII Айвенго. Заўвагі
Камэнтары
Аўтар: Вальтэр Скот
1934 год
Арыгінальная назва: Ivanhoe (1819)
Пераклад: Іван Гарбуз

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




ЗАЎВАГІ

Старонка 5

1) Дон — рака, якая выцякае з Пенінскіх гор у Англіі і ўпадае ў раку Узу.
2) Шэфільд — горад у верхняй даліне р. Дона, у працягу раду вякоў вядомы жалезавыпрацоўчай прамысловасцю. Спачатку быў маленькім, феадальным мястэчкам.
3) Донкастэр — старадаўні рымскі ўмацаваны лагер — некалі быў сталіцаю вобласці.
4) Бард — спявак на банкетах і бойках у галаў і іншых кельцкіх народаў (германцаў, англа-саксаў).
5) Рычард І — англійскі кароль, які царстваваў з 1189 па 1199 год.
6) Васал — землеўладар феадальнай эпохі, уладаў участкам зямлі буйнага землеўладара (сюзерэна), у якога ён быў у поўным падначаленні і залежнасці.

Старонка 6

7) Адным з самых цяжкіх прыгнётаў таго сумнага часу былі „лясныя законы“. Гэтыя цяжкія ўзаконенні, гаворыць Вальтэр Скотт, з’явіліся простым вынікам нармандскага заваявання, таму што раней саксонскае ўлажэнне аб паляванні было мяккае і лагоднае, а Вільгельм Заваявацель з такім запалам адносіўся да палявання і да ўсіх звязаных з гэтым правоў, што ўвёў у гэтых адносінах самыя жорсткія правілы. Устанаўленне так званага „Новага Запаветнага Лесу“ паказвае, як адбівалася гэтае яго захапленне на мясцовым насельніцтве. Нямала квітнеючых паселішчаў было знішчана і жыхары былі пушчаны па свету, толькі дзеля пашырэвня паляўнічых угоддзяў.
Каб сабакі, патрэбныя для аховы статкаў, не маглі кідацца на буйную дзічыну, іх знарок калечылі, і гэта называлася „законным адсячэннем“: ім адсякалі пярэднія ступні.

Старонка 10

8) Эпікурэйскі — той, што ставіць вышэй усяго асалоду.

Старонка 13

9) Франклін — (нармандскі), тан (саксонскі) — феадал-землеўладар.

Старонка 15

10) Рыцар храма (Інакш храмоўнікі або тампліеры) — духоўна-рыцарскі ордэн, які меў ваенны характар. Меў велізарныя зямельныя ўладанні.

Старонка 21

11) Краўчы — аканом.

Старонка 21

12) Бойка каля Гасцінгса 14 кастрычніка 1066 г. перадала ўладу над Англіяй у рукі нармандцаў.

Старонка 23

13) Морат — стары напітак, які рабіўся з мёду і соку тутавых ягад.
14) Пігмент — пасалоджанае мёдам віно, зваранае з прысмакамі.

Старонка 30

15) Трубадур — сярэдневяковы вандроўны спявак.

Старонка 33

16) Шэкель — манета.
17) Палата — установа, якая займалася зборам мытаў і падаткаў з яўрэйскага насельніцтва. Гэта палата ўжывала самыя нечалавечыя спосабы спагнання грошай і законнага рабунку яўрэяў.

Старонка 45

18) Сімара — плацце, абцягваючае талію, фасонам сваім некалькі напамінае старадаўні рускі сарафан.
19) Аграф — засцёжка.

Старонка 92

20) Бекафігі — птушкі.

Старонка 179

21) Мантлеты і павісы — прылады (шчыты), за якімі хаваліся абложнікі, ідучы на прыступ.

Старонка 180

22) Балты — тое, чым стралялі з самастрэлаў, у адрозненне ад стрэл, якімі стралялі з лукаў.

Старонка 188

23) Арбалет — самастрэл. Яго нацягвалі калаўротам.
Кварэлем называлі стралу з прымацаваным да яе балтом квадратнай або кубічнай формы, з кантамі па рагах.

Старонка 252

24) Бахус — міфічны бог вінаробства і п’янства ў старадаўніх рымлян.
25) Венера — багіня хараства і кахання, паводле паняццяў старадаўніх рымлян.

Старонка 320

26) Грэнада — правінцыя паўднёвай Іспаніі.