У складзе павінен быць адзін галосны гук — колькі галосных гукаў у слове, толькі ў ім складоў: стра-ха, пра-ле́с-ка. Склад можа быць і з аднаго толькі галоснага гуку: а-бы, а-ле́.
Зычных у складзе можа быць колькі і можа ня быць ніводнага: страш-ны, а-ле́.
Зычныя ужываюцца толькі разам з галоснымі[1].
Галосныя ў і й ня твораць асобнага складу: даў, праўда, дай, яд (значишь йад), вайна. З гэтага яны падобныя да зычных. (Гукі ў і й часамі называюць паўгалоснымі).
На пачатку слова дзеля вялікшае складнасьці у, і замяняюцца на кароткае ў, й, калі яны стаяць пасьля галоснага гуку: мы ўжо зробілі; я йду да цябе́.
Задачка. Перапішы, замяніўшы крыжык якімі трэба літарамі:
Гартаі загаралі ×сё поле. Яны ×вайшлі × хату. Было × бацькі тры сыны. Бацька × маці ×жо вярнуліся з поля. Была адна кароўка ды× тую ваўкі зье́лі. А хто там ×дзе́? Хто ×дзе́, той паклоніцца.
§ 3. Цьвёрдыя і мягкія зычныя. Зычныя гукі могуць вымаўляцца цьвёрда і мягка.
Цьвёрдыя зычны. (б, в, г, ґ д, дз, дж, ж, з, к, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ц, ч, ш) чуваць, напрыклад, у такіх словах: босы, вол, госьць, доля, ксяндзы, жыта, ураджай, зорка, кол, лом, ныркі, пышны, рысь, сын, тын,фыркаць, хата, цэп, чысты, шырокі.
Гэтыя самыя зычныя чуваць мягка у такіх разох, як біць, віць, гінуць, дзік, зіма, кінуць, лёгкі, ме́йсца, Нёман, пяць, се́м, фігура, хітры, ціха.
Зычныя р, ж, ч, ш, заўсёды цьвёрдыя: рэпа, зара, жоуты, чысты, шырокі.
Так сама няма мягкіх д і т, бо яны зьмяніліся на мягкае дз і ц: дзе́нь, це́нь, дзік, ціха, дзядзька, піць (дзе́каньне і це́каньне).
- ↑ Дзеля гэтага зычныя гукі называюць яшчэ сугалоснымі. Гэты назоў нядобры тым, што можна было-б падумаць, быццам зычныя гукі вымаўляюцца з голасам.
