іо = іё — ыё: | бібліёграф, біёлёг, амбрыён, афіцыёзны, ідыёт, аксыёма, патрыёта; |
іо = ія — ыя: | біяскоп, геліятроп, сацыялёгія, бібліятэка, біялёгія, фізыялёгія, мэліярацыя, рацыянальны, нацыянальны, пэрыяд. |
3) Злучэньне іу перадаецца праз іу, а пасьля зацьвярдзелых зычных і д, т, — праз ыу, напр.:
іу = іу — ыу: | кансыліум, калёквіум, трыумф, трыумвірат, радыус, акварыум, прэзыдыум, натарыус. |
- УВАГА: У злучэньнях іа, іе, іо, іу першы гук і, а пасьля зацьвярдзелых — -ы, іншыя-ж гукі пішуцца праз я, е, ё, у. Пасьля іншых галосных (не і, ы) іншамоўныя а, о, е заўсёды пішуцца праз а, о, э, напр.: рэакцыя, кааліцыя, актуальны, какао, індывідуальны, ідэальны (але: ідэялёгія — ад ідэя), індывідуум, дуэль, паэта, дуэт, ідэал, тэатар, сылуэт.
в) Правапіс дыфтонгаў і злучэньняў галосных
Правіла 118. Дыфтонгі «аu», «оu» заўсёды перадаюцца праз аў, оў, прыкл.:
аu, оu = аў, оў: | аўтар, аўдыторыя, аўдыенцыя, браўнінг, гаўптвахта, аўтамат, аўкцыён, фаўна, лёкаўт, Шапэнгаўэр, Баўэр, Аўэрбах. |
Правіла 119. Лацінскае злучэньне «еu» перадаецца праз эў — еў, прыкл.:
еu = эў — еў: | нэўрастэнія, нэўралёгія, нэўтральны, нэўтралітэт, фэўдалізм, леўкой. |
А нямецкае eu (öu) паводля нямецкага літаратурнага вымаўленьня перадаецца праз ой (ёй): Фойербах, Лёйтэнант.
Правіла 120. Нямецкае злучэньне «еі» перадаецца праз ай — яй паводля нямецкага літаратурнага вымаўленьня, — прыкл.:
еі = ай — яй: райнвайн, партвайн, ляйт-матыў.
г) Правапіс зычных
Правіла 121. 1) іншамоўнае л перадаецца у пачатку і сярэдзіне слова мякка, прыкл.: лябараторыя, ляндшафт, лёгіка, лёзунг, галюцынацыя, фальклёр, блюза, баляда, балён, парлямэнт, філёлёгія, праклямацыя, бульвар, капітуляцыя, спэкуляцыя, рэгуляваць, цэлюлёза, элемэнт, інтэлект, інтэлігенцыя, маналёг, дыплём, марфалёгія, філёзофія, як у словах, якія зьбеларусіліся: лямпа, клямка, пляц, акуляры.
2) У канцы іншамоўных слоў l перадаецца або мякка, або цьвёрда у залежнасьці ад вымаўленьня:
мужч. род: | |
ль: | аўтамабіль, бінокль, вэксаль, мэталь, стыль, цыркуль, мэдаль; |
л: | адмірал, артыкул, ідэал, капітал, арыгінал, інтэграл, трыбунал, інтэрнацыянал, пэрсанал. |
жан. р.: | |
ль: | дэталь, пастараль. |
ля: | заля, віялянчэля, карусэля, сэрадэля, роля; |
ла: | фабула, формула, фістула. |
множ. л.: канікулы. |