Добра, ладна, пане з мужыкоў! Лацьвей табе…
І раптам — скуль беда? Сын — студэнт, гордасць спадзеваньне бацькоў, прыежджаець з унівэрсытэту і… ані слова «правільна»: па мужыцку так і сыпліць!
Праўда, выходзіць ў яго неяк ні саўсім па-мужыцку, а даволі прыемна, як бы й па-панску, літэратурна, аде усё ж словы «хамскіе», якіе ужываіць дворнік, вадавоз, пячкур… Так, пане з мужыкоў!.. Сьлёзы, квохі, упрашэньня. — «Міценька! Пабойся Бога. Паслушай мамы… не срамі нас… Дзядзя — інспэктар ў госьці прыедзет… Не гавары хоць пры ім на гэтым жаргоне… А Міця, той йшчэ, ці чуў ты дзіва, за слова «жаргон» скрыўдзіўся. Ах, і гэтаго дзіцятку папсавалі таварыш.
Хітрэйшые бацькі пачынаюць і хітрэйшую палітыку: яны і самі як бы не чураюцца родных слоў, часам выпінаюцца прад сынам за горкую долю мужыка і трошку-патрошку заводзюць с сынам гаворку аб тым, што «шкада — справа спознілася», «ах, ня маіць яна у нашы часы сэнсу», «трэба глядзець каля сябе глыбей, трэба спытацца у народа, ці ж ён пойдзіць за вамі» і г. д.
І жыцьцёвая драма для чулаго хлопца — гатова, а сын свайго бацькі патрапіць «расчаравацца…»
Руху сярод нашай праўдзівай інтэлігенціі найболі й шкодзіць недахват волі і гэта рэфлексія, гэта самакрытыка, гэты самааналіз лепшых адросткаў карэнь беларускаго.
Вот тут-то я і звярнуся да «генералоў» адраджэньня, кіраўнікоў руху… Тут я скажу ім:
