Старонка:Домбі і сын.pdf/556

Гэта старонка была вычытаная

панураныя вочы Фларэнс і ўжо не спрабаваў скончыць фразу, — … што бадай ці многа сёння я раскажу. Але, дарагі мой Нэд Катль, чаму вы мне не пісалі?

Здзіўленне, што адлюстравалася на твары капітана, не на жарты спалохала містэра Тутса, які ўтаропіўся ў яго вачыма і ніяк не мог ад яго адарвацца.

— Не пісаў! — паўтарыў капітан. — Не пісаў, Соль Джылс!

— Ну, так! — пацвердзіў стары. — На Барбадос, на Ямайку або ў Дэмерару. Аб гэтым-жа я прасіў.

— Аб гэтым вы прасілі, Соль Джылс! — паўтарыў капітан.

— Ну, зразумела! — сказаў стары. — Хіба вы гэтага не ведаеце, Нэд? Прасіў у кожным пісьме.

Капітан зняў глянцавіты капялюш, павесіў яго на свой кручок, правёў рукою па галаве ад патыліцы да макаўкі і паглядзеў на ўсіх прысутных: сапраўды ён увасабляў сабою неразуменне і скарэнне лёсу.

— Вы як быццам не разумееце мяне, Нэд? — заўважыў стары Соль.

— Соль Джылс, — сказаў капітан, які доўга і маўкліва паглядаў на яго і на ўсіх астатніх, — я страціў напрамак і плыву па волі ветру. Магчыма, вы скажаце некалькі слоў аб сваіх прыгодах? Няўжо мне не ўдасца кінуць якар? Няўжо не ўдасца? — У задуменні сказаў капітан, аглядаючыся навокал.

— Вам вядома, Нэд, чаму я адсюль паехаў, — сказаў Соль. — Вы ўскрылі мой пакет, Нэд?

— Так, — сказаў капітан. — Вядома, я ўскрыў пакет.

— І прачыталі тое, што было ў яго ўкладзена? — запытаўся стары.

— І прачытаў, — адказаў капітан, пільна паглядаючы на яго і пачынаючы цытаваць на памяць: — «Мой дарагі Нэд Катль. Пакідаючы радзіму, каб накіравацца ў Вест-Індыю з дарэмнай надзеяй атрымаць весткі аб маім любімым хлопчыку…» Вось ён сядзіць! Вось Уольр! — усклікнуў капітан, як быццам яму было палёгкай ухапіцца за нешта рэальнае і неаспрэчнае.

— Так, так, Нэд! Пачакайце хвілінку! — сказаў стары. — У першым пісьме — яно было паслана з Барбадоса — я пісаў, што, хоць яно будзе атрымана задоўга да гадовага тэрміну, я хацеў-бы, каб вы ўскрылі пакет, бо ў ім растлумачваецца прычына майго ад'езду. Вельмі добра, Нэд. У другім, трэцім і, здаецца, чацвертым пісьмах — яны былі пасланы з Ямайкі — я пісаў, што знаходжуся ў тым самым становішчы, не магу супакоіцца і не магу паехаць з тых краёў, пакуль не даведаюся, загінуў ці выратаваўся мой хлопчык. У наступным пісьме — мне здаецца, яно было паслана з Дэмерары, праўда?

— Яму, здаецца, што яно было паслана з Дэмерары, хіба не праўда? — скаваў капітан, з безнадзейным выглядам азіраючася навокал.