як мы ужо адзначалі, пад уплывам тагачаснага ліхалецьця.
Выяўляючы гэтыя бытавыя хваробы нашага недалёкага мінулага, паказваючы нам усе болькі абыватальшчыны і ані іх не прыфарбоўваючы, болькі, што могуць нават быць і ў высокакваліфікаваных профэсароў, Чэхаў загэтым мае значэньне ня толькі для мінулага, але і для сучаснасьці.
Паколькі ў нас ня зжыта яшчэ цалкам мяшчанства і абыватальшчына, што часта хаваецца за дабрачыннымі формамі, але ад гэтага не зьмяняе сваёй сутнасьці, дык і цяпер гэтакае самае моцнае абвінаваўчае слова Чэхава.
Таму глыбокую праўду кажа А. В. Луначарскі ў сваёй ацэнцы творчасьці Чэхава: «Мы жывём у значнай мяшчанскай духаце; яна душыць нас і на вёсцы, і ў провінцыі, і ў сталіцы. Яна трымае ў сваіх кіпцях абываталя, яна моцна ўчапілася яшчэ і за рабочага, і пад яе злосным крылом туліцца час-часом прыватнае, сямейнае жыцьцё нават рэволюцыянэраў… Чэхаў- жа змагаўся не у політыцы, дзе перамога здабыта поўная (калі гаварыць у расійскім маштабе), не у экономіцы, дзе перамога з большага таксама здабыта, — ён працаваў у галіне культуры і быту, дзе мы яшчэ вельмі, вельмі мала перамаглі»…
Перамога ў галіне быту — гэта яшчэ справа нашае будучыні, — і ў падрыхтоўцы яе Чэхаву павінна быць дадзена адно з самых адказных і пачэсных месц.
Д. К.
