Паведаміўшы мне навіну, Мікалай надае свайму твару строгі выраз, і ў нас пачынаецца сур’ёзная гаворка. Калі-б у гэты час хто-небудзь староньні паслухаў, як Мікалай вольна ўладае тэрмінолёгіяй[1], дык, бадай што, мог-бы падумаць, што гэта вучоны, замаскаваны на салдата. Дарэчы сказаць, дзейкі пра вучонасьць унівэрсытэцкіх вартаўнікоў занадта вялікія. Праўда, Мікалай ведае больш за сотню лацінскіх тэрмінаў, умее сабраць шкілет і час-часам прырыхтаваць прэпарат[2], расьсьмяшыць студэнтаў якою доўгаю вучонаю цытатаю, але, напрыклад, ня лішне хітрая тэорыя звароту крыві яму цяпер цёмная, як і за 20 год раней.
За сталом у габінэце, нізка схіліўшыся над кнігаю або прэпаратам, сядзіць мой прозэктар[3] Пётра Ігнатавіч, працавіты, сьціплы, але бяздольны чалавек. Яму гадоў 35, ужо лысы і з вялікім жыватом. Працуе ён ад раньня да ночы, чытае шмат, дасканала помніць усё прачытанае — і з гэтага боку ён не чалавек, а золата; ува ўсім-жа іншым гэта вазюрскі конь, або, як іначай гавораць, вучоны тупіца. Характэрныя рысы вазюрскага каня, што адрозьніваюць яго ад таленту, гэтакія: далягляд яго цесны і рэзка абмежаваны спэцыяльнасьцю; па-за сваёй спэцыяльнасьцю