dapuskaŭ, kab za wieru adny ludzi pryciskali druhich. Batory wiedaŭ, što inačej kirawać hasudarstwam, u katorym było kolki roznych wier, nia možna. Jezuity śpierša dumali, karystajučy s pabied Batoraho nad Maskwoj, nawiarnuć na katalictwo i maskoŭskaje carstwo, a prynamsi zrabić cerkoŭnuju Uniju z Maskwoj, ale dumku hetu im nie ŭdałosia prawiaści ŭ žyćcio. Dyj sami jezuity chutka zrazumieli, što nawiarnuć na katalictwo Maskoŭskaje Carstwo nijak nielha; zatoje jany bačyli padatny hrunt dla Unii cerkwiej u Biełarusi. Ciažka było źwiarnuć na katalictwo śpierša nawat bajarstwo i šlachtu; z šlachty pierechodzili ŭ katalictwo tolki kalwinisty i luteranie. Bajarstwo i šlachta biełaruskaja, katoraja nie pajšła za reformackim rucham, nie kwapiłasia pieremieniać wieru, bo karystała z usich prawoŭ, jak i kataliki. Praŭda, wyšejšyje stanowiščy ŭ hasudarstwie razdawaŭ karol swajej ŭłaściu i pry hetym moh abminuć niekatalikoŭ, ale drobnyje bajary i šlachta i tak nikoli senatorskich miejsc nie zajmali, dyk i z hetaj pryčyny nie było patreby pieremieniać wieru. Zatoje prawasłaŭnaje duchawienstwo widzieło ŭ katalictwie niebieśpiečnych dla siabie praciŭnikoŭ, bo katalickaja cerkwa była lepš orhanizowana. Pamału načynałosia i rasło zmahańnie za wieru, u katorym nie małuju wahu mieli stany niešlachockije: mieščanie i sielanie. Papom moh stacca kožny, jak mieščanin, tak i sielanin. Wiedamości, patrebnyje dla duchoŭnaho stanu, prawasłaŭnym lahčej było zdabyć, bo nia treba było wučycca łaciny i druhich nawuk; chwatało ŭmieć čytać pa sławiansku i znać abrady, kab stacca prawasłaŭnym świaščenikam. Dziela hetaho prawasłaŭnaje biełaruskaje duchawienstwo nie adździelałosia ad swajho narodu, bo jano wychodziło z hetaho-ž samaho narodu i było z im mocna źwiazano, da taho i 500-letniaja prawasłaŭnaja tradycija ŭ samym narodzie była wialikaj siłaj.
Dobra ŭciamili ŭsie hetyje warunki jezuity i woś, zamiesta nawaračywać biełarusoŭ adrazu na katalictwo, padniali iznoŭ dumku ab cerkoŭnaj Unii z Rymam. Polski jezuit Piotr Skarha, padchwaciŭšy dumku ab Unii, napisaŭ i wydaŭ knižku „Ab jednaści cerkwi Božaj“ (1677 h.), u katoraj dawodziŭ što ŭ toj čas, kali Wołodzimir, kniaź Kijeŭski, pryjmaŭ chryścijanstwo, patryarch Konstantynopolski Św. Ihnat byŭ u jednaści z Rymam, dyk značyć i nowaja cerkwa ŭ Rusi naradziłasia i žyła ŭ jednaści z Rymam praz