Кароткі збор хрысціянскае навукі

Krótkie zebranie nauki chrześciańskiey dla wieśniaków mówiących językiem polsko-ruskim wyznania rzymsko-katolickiego.
Катэхізіс
Аўтар: невядомы
1835
Крыніца: XIX стагоддзе: Навукова-літаратурны альманах. Кніга першая. — Мн.: БДУ, 1999. — ст. 52-57 pdf

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Roku 1835, dnia 5 Czerwca w Wilnie. Ten krótki Katechizm, zawiera w sobie naukę zdrowa i dla prostaczków pożyteczną. Biskup Rządzący Dyecezyą Wileńską Orderów Kawaler Jędrzey Kłągiewicz. Pozwolono drukować. Wilno 12 Cerwca 1835 roku. Cenzor P.Kukolnik

KRÓTKIE ZEBRANIE NAUKI CHRZEŚCIAŃSKIEY правіць

P. Ci jość Boh?
O. Jość.
P. Szto jość Boh?
O. Satwaryciel Nieba i Ziemli i usich reczy.
P. Chto ż nas Satwaryu?
O. Boh.
P. Naszto ż nas Boh satwaryu?
O. Sztob my jaho znali, chwalili, miławali, a pośli z nim u Niebie królowali.
P. Chto ż nas adkupiu?
O. Syn Boży, Pan nasz JEZUS Chrystus.
P. Ad czaho ż nas adkupiu Syn Boży?
O. Ad piekła i zhuby wiecznay.
P. Czym nas adkupiu Syn Boży?
О. Czeraz śmierć swaju światuju i krou prenaydroższuju.
P. Szto ż jość Syn Boży Pan JEZUS Chrystus, ci jon Boh ci czaławiek?
O. I Boh i czaławiek.
P. Czy ż usiahdy Pan JEZUS Chrystus byu Boham i czaławiekam?
O. Nie, upiarod byu Boham, a pośli dla naszaho zbawienia astausia czaławiekam.
P. Czy pirastau być Bohom Pan JEZUS, jak astausia czaławiekam?.
O. Nie. Jość i ciapier Boham i czaławiekam.
P. Czy ż my byli b u piekle, cztob Syn Boży nas nie adkupiu?
O. Byli b.
P. Jak nas adkupiu Syn Boży?
O. Astauszy się czaławiekam sam siebie addau na ciażkie muki, i na kryżu umior cierpiuczy i pakutujuczy za naszyie hrechi.
P. Hdzie ciapier iość Syn Boży?
O. U Niebie na praway ruce Boha Atca i u nayświętszym Sakramencie, to jest: u naszey Kamunij.
P. Czy żywy Pan JEZUS u nayświętszym Sakramencie?
O. Żywy i praudziwy z swaim światym ciełam i krouju i z światoy duszoy swaiey.
P. Kali Pan JEZUS żywy u najświętszym Sakramencie, czamu ż ni haworyć, ni chodzić, czamu ż nia widzim my jaho?
O. Bo ukryty i utajony.
P. Dli czaho ż ukryty i utajony?
O. Dli taho, sztob my wieryli, wieruczy prinimali, a prinimaiuczy sztob nieba sabie zarablali.
P. Jakżesz może być Pan JEZUS u nayświętszym Sakramencie żywy, kali Jon za naszyje hrachi umior na kryżu?
O. Da ż tretieha dnia zmartwych ustau.
P. Czy ż takim sposobam jość Pan JEZUS u nayświętszym Sakramencie, jak u niebie pa praway ruce Boskiey?
O. Nie ni takim sposobam, bo u nayświętszym Sakramencie ukryty, a u Niebie nie ukryty.
P. A czy jość u światoy Kamunii Chleb?
O. Nie, nietuci ni troszki chleba, no tolki znak chleba biełaść, kruhłaść i smak.
P. A szto ż jość u światoy Kamunii?
O. Praudziwoje cieło i krou Pana JEZUSA Chrystusa, żywy Syn Boży, Boh i czaławiek.
P. Kali ż Chlieb i wino pieramieniaitca u cieła i krou Pana JEZUSA?
O. Pośle poświęcenia na Mszy światoy.
P. Chto ż nas poświęciu?
O. Duch światy.
P. Chtoż nas k hetay światoy wiery prywiou?
O. Duch światy.
P. Kolka ż jość Bahou?
O. Adzin Boh u troch asobach.
P. Jak tyje asoby zawutca?
O. Boh Aciec, Boh Syn; Boh Duch światy.
P. Katoraiasz asoba z traich Starszaja, abo balszaja, abo daunieszaja?
O. Usie try rounyie, niet ni wadnoy ni starszey, ni bolszey, ni daunieyszey.
P. Szto ż heta jość Troyca świataja?
O. Boh Aciec, Boh Syn; Boh Duch światy, try asoby, a adzin Boh, heta zawiom Troycay Świtoy.
P. Hdzie jość Boh?
O. Na niebie, na ziemli i na każnym mieyscu.
P. Czy Boh usio znaić i usio wiedaić?
O.Usio znaić i usio wiedaić, nawet i pomyślenia naszyie.
P. Czy pamreć nasza dusza?
O. Nie, cieła pamreć, a dusza żyć budzieć nawieki.
P. Czy adżywieć kali cieła?
O. Adżywieć na Strasznyj sud pry skączeniu świeta.
P. Pośle Strasznaho suda hdzie ż budzieć cieła?
O. Tam, hdzie i dusza, bo złuczyuszysie ciało z duszoy na Strasznyj sud, bolsz użo ad jaho nie adłuczytsia.
P. Hdzie ż budzieć nasza dusza pośli śmierci?
O. Kali zasłużyła dobra to budzieć u niebie, a kali umreć u ciażkim hrechu, to poydzieć da piekła na ciażkie muki.
P. A czy dobra być u niebie?
O. Ach jak dobra; bo tam to szczaścia i radaść wiecznaja, tam z Boham i z Aniołami żyć.
P. A czy dobra być u piekle?
O. Ach straszno i padumać, Tam to wiecznaja bida; tam ahoń wieczny, tam i wsiakoje nieszczaście, tam złyje duchi, tam usie płaczuć, a nichto ich nie pacieszyć.
P. Czy budzie kali kaniec tym mukam?
O.Nie, nie budzie nikoli.
P. Czy można wyratawać z piekła duszu?
O. Nie, niemożna; chto użo tam papausia, na wieki prapau.
P. Za szto ż ludzi dastajutca u piekła?
O. Za hrechi śmiartelnyie ciażkija.
P. A za adzin hrech śmiartelny, czy można być u piekle?
O. I za adzin hrech śmiartelny można być u piekle, kali bez pakuty chto umreć, a kali boli hrachow, to boli i muki.
P. A za małyie hrechi hdzie budzie dusza pośle śmirci?
O. U czyscu.
P. A czyscowym mukam czy budzie kaniec?
O. Budzieć.
P. Czy można z czysca wybawić duszu?
O. Możem my, żywuszczyie na sim świecie, czeraz malitwy, posty, jałmużny i czerez afiary mszy światoy za ichnyie duszy Bohu afiaruiuczy.
P. Jak uwolnitca dusza z czysca, hgzie ina budzieć?
O. U niebie u Pana Boha.
P. A czy budzieć kaniec szczaściu Niebieskamu?
O. Nie budzieć kanca na wieki, buduć szczaśliwyie.
P. Szto jość hrech?
O. Hrech jest dabrawolnoje prestuplenie prykazania Bożaho albo cerkownaho.
P. Kali czaławiek zhreszyć, szto jamu treba rabić, kab niebyu u piekle?
O. Treba żaławać za hrechi pirad Panam Boham i z ich spawiadatca i pakutawać mnoho.
P. A kali chto niechoczyć spawiadatca, czy możeć być u Niebie?
O. Nie, nie możeć.
P. A kali chto na spowiedzi usie hrechy swaje skażyć, a tolka adzin hrech zataić, czy adpuścić jemu Boh hrechi druchije?
O. Kali czy baiać, czy stydziaś chto zataić choć adzin hrech na spowiedzi, niwadnaho hrecu takomu Pan Boh nie adpuścić, z taho samaho wielik i nowy hrech i spowiedź nie ważna.
P. Chto spowiedź światuju pastanawiu?
O. Syn Boży JEZUS Chrystus.
P. Na szto ż Syn Boży pastanawiu spowiedź?
O. Sztob paratawać naszyie duszy ad piekła, kap spawiadajuczysie hrechow adpuszczenia ludzi ad Boha dastawali.
P. A czy tot nie budzić u piekle, chto dobra spawiadausia?
O. Nie, nie budzić u piekle, bo jamu Boh adpuścić.
P. Szto ż treba rabić, kab dobruju spowiedź adprawić?
O. Piersz napiersz, treba hrechi prypomnieć; druhoje, treba żaleć za hrechy; tretcia, treba uziatca pirad Boham bolij ni hraszyć; czaćwiortaja, treba usi hrechy na spowiedzi pirad Xiandzom skazać, niwodndho nie tajuczy; piataja, Pakutu, jakuju Ksiądz naznaczyć, treba adprawić.
P. Prypaminajuczy hrechi, czy treba prypomnieć, kali jaki ciaszki hrech nieskalka raz prytrapiausia?
O. Treba i prypomnieć i na spowiedzi skazać, szto tolka i tolka raz tot hrech prytrapiausia.
P. A kali b chto biz żalu spawiadausia, czy adpuścić takomu Boh hrechi?
O. Nie, nie adpuścić.
P. Jaki budzieć hrech, kali chto naznaczanay pakuky nie adprawić?
O. Kali za ciażkija hrachi naznaczanaja była pakuta, tak ciaszkij i hrech jakoy nie adprawić; za mnieyszyie hrachi pakuty ni atprawić, tak mięszyi i hrech zarobić.
\…\

AKTY правіць

Wieru, szto Boh jość adzin u Troycy światoy — Boh Aciec, Boh Syn, Boh Duch światy, try asoby — adzin Boh. Wieru, szto Pan Boh jość sprawiedliwy, dobrym dajeć Nieba, a złych wiecznym piekłam karaić. Wieru, szto Syn Boży — druhaja asoba Troycy światoy — JEZUS Crystus dla naszaho zbawienia naradziusia z Maryi dziewicy i umuczany umior na kryżu; wieru, szto u Prenayświętszym Sakramencie jość praudziwaja cieła i krou JEZUSA Chrystusa, żywy Chrystus i praudziwy Boh. Wieru, szto dusza ludzkaja jość nieśmiertelnaja. Wieru, nakaniec, usio toja, szto wieryć i uczyć cerkwa świataja Katalickaja Rymskaja i u hetay wiery, Boże moy, chaczu żyć i umierać, bo to Ty, Boże nieamylny, tak abjawiu i wieryć prykazau.

Maju nadzieju, Boże moy, u nieskanczonym Twaim miłasierdziu i u nieskanczonych zasłuhach zbawiciela Mayho JEZUSA Chrystusa, szto u hetym życi udzielisz mnie łaski swaiey światoy, a u pryszłym dasi Chwału wiecznaju, bo Ty, Boże nieamylny, tak abiecau.

Miłuju Ciabie, Boże moy, nad usio, szto tolki jość na świeci, bo Ty jość dobro naybolszaja. Miłości nayhadnieyszaja Ty mianie Boże Satwaryu, Adkupiu i da wiery światoy pryniau. Ty, Boże, dau mnie ruzum, wolu i pamić, i usio, Boże moy, szto maju, ad ciebie, Boże, maju. Dli taho żaleju za usie hrechi maje, katoryie pomniu u nie pomniu, szto Ciabie, Boże moy, abraziu. Amen.

OFIAROWANIE MSZY ŚWIATOY правіць

Panie Boże Wszechmogący w Troycy światoy Jedyny, ofiaruju Tabie hetu afiaru mszy światoy, na cześć i chwału Twaju, na utwierdzenie mianie u wiery światoy, na uproszenie adpuszczenia hrechow maich, prymi, Boże, z ruk Kapłana, jak pryniau, kali afiarawausia sam syn Boży, krow Najświętszuju na Kryżu praliwajuczy, na adpuszczenie hrachow naszych. Amen.

PIEŚŃ правіць

O moy Boże! wieru Tabie,
I wsio wieru ja dla Ciabie.
Wsiu nadzieju w Tabie maju,
Za wsio Ciabie wychwalaju.

Ty satwaryu, Ty atkupiu,
Ty mianie Boże aświaciu.
Niechay Tabie, hdzie jość ludzie,
Cześć i Chwała at wsiech budzie.

Tabie Boże! kłaniajusia,
Wa wsiom na wolu zdajusia;
A być tolka chaczu w Niebie,
Po wsie wieki lubić Ciabie.

Żal mnie Boże! zhraszyu Tabie!
Czrez hrech dastau piekła sabie.
Da nia tak żal zhuby maiey,
Jak żal Boże krywdy Twaiey!

Ach że Boże! wsio kajusia,
Praści ż mianie, papraulusia;
Da wżo sto raz umierć wolu,
Na hrech boli nie zezwolu.

Dla Twayho ja upadabania,
Chaczu chawać prykazania.
Żyć i umierać wolu Tabie,
Szto Ty jość sam w Sabie.

JEZUSIE! Ty nasz Panie!
Jedyne serca kochanie.
Ruczki i nożki Twe całujem,
Za hrachy nasze żałujem.

Całujuczy Twaje rany,
O JEZUSIE nasz kochany.
Ruki i woczy k Niebu wznosim,
Atpuszczenia hrachow prosim.

Ślozy nasze wylewajem,
Szczyrym sercem pryrekajem,
Pakul budzim z ludźmi życi,
Nia budzim Bohu hraszyci.

O MARYA Matka Boża!
Preświataja rajska roża,
Malisia Bohu za nami,
Niehodnymi hresznikami.

Wsie Swiatyje wzhlańcie z Nieba,
Waszey łaski nam patreba.
Malicieś Bohu za nami,
Niehodnymi hresznikami.

Chwała Bohu Istynnomu,
Sława w Troycy Jedynomu,
Sława Otcu, i Synowi,
Sława Swiatomu Duchowi. A.