гневе, які гадуе ў нас поэма проці ўсякага зьдзеку над воляй чалавека. Птушачка б‘ецца у клетцы галоўкаю, пакуль не заб‘ецца да сьмерці, — каб толькі ня быць у няволі; злоўленая лісіца распаруець сабе бруха,—каб памерці, а ня быць у няволі; гадзіна, зачыненая ў шкляным судне, джгаець сябе на сьмерць,—каб ня быць у няволі…
Як ужо-ж скаціна тая, |
Цана волі асабліва адчуваецца пасьля няволі. Скарыстаўшы гэты ўдзячны мамэнт, поэт прыкладам свайго героя навучае нас глядзець на волю, як на самы вялікі дар істненьня. Нязвычайна хораша і проста сьпісана, як любіць просты, цёмны беларус сьвет божы, як хочаць волі, на якую высачыну духа ўзьнімаецца ён у паглядах на волю:
Я падумау: дзякуй богу! |
Багушэвіцкае апісаньне вастрога можа скалануць самае закарэлае сэрца. З самага сьмярдзючага балота выцягне яно чалавека і ачысьціць яго сваім рэвалюцыйным агнём. Вось колькі радкоў, якія могуць стаць побач з тым, што ёсьць самага лепшага ў сусьветнай поэзіі:
Павялі нас аж на гору, |