Старонка:Historyja świataja abo biblijnaja Nowaha Zakonu.pdf/7

Гэта старонка не была вычытаная
I ČAŚĆ. JEZUS UKRYTY.
§ I. HIEOHRAFIČNAJE PAŁAŽEŃNIE PALESTYNY.

U Azii, na ŭschodnim bierahu Mižziemnaha mora lažyć niewialiki kraj, jaki zawiecca Palestyna. Upraciahu wiakoŭ nasiŭ jon jašče inšyja nazowy, jak: Kanaan, Abiacanaja ziamla, ziamla Izrailawa abo Judejskaja. Udaŭžki (h. zn. ad poŭnačy na poŭdzień) hety kraj maje kala 250 kilometraŭ, a ŭšyrki (z zachadu na ŭschod) kala 100 klm., značyć usiaho kala 25.000 kw. klm. Na hetym prastory žyło za časaŭ Chrystusa da dwuch miljonaŭ ludziej.

Uwieś kraj dzielicca rakoj Jardanam na dźwie čaćci: zachodniuju i ŭschodniuju. Zachodniaja čaść składajecca z troch prawincyjaŭ: Halileji (na poŭnačy), Judeji (na poŭdni) i Samaryi (pasiaredzinie); a ŭschodniaja čaść nazywałasia Perea abo prosta Zajardańnie.

Jardan, najbolšaja raka Palestyny, biare pačatak u Libanskich horach, praciakaje praz dwa woziery, z katorych adno, bolšaje, zawiecca Genezaret. Hetaje woziera ŭ św. Historyi N. Zakonu maje wialikaje značeńnie, bo tut, u akaličnych miaścinach (Kafarnaum i inš.), Jezus najbolej prabywaŭ, nawučaŭ i twaryŭ cudy. Woziera Genezaret, dziela swajej wialičyni, zawiecca časam Halilejskim abo Tyberyadzkim moram.

Z woziera Genezaret raka Jardan (šyrynioju kala 50 metraŭ) pływie ŭ pryhožaj dalinie praz usiu badaj Palestynu i ŭpadaje ŭ Miertwaje mora. U hetym mory abo lepš - u wialikim woziery - wada takaja salonaja, što tam nia moža raści nijakaja raścina i žyć nijakaja žywiolina. Aproč Jardanu ŭ Palestynie jość jašče šmat niewialikich rečak i ručajkou, z jakich najsłaŭniejšy Cedron, jaki praciakaje blizka miesta Jeruzalimu.

Jeruzalim - stalica Palestyny. Akružany byŭ jon toŭstymi i mocnymi ścienami, u katorych było 12 bram, praz jakija možna było ŭwajści ŭ horad. U samym horadzie było šmat bahatych i słaŭnych budynkaŭ, pasiarod jakich wyznačaŭsia pałac Herada i asabliwa światynia Božaja, zbudawanaja paśla pawarotu žydoŭ z babilonskaje niawoli, a pawialičanaja i pryazdoblenaja Heradam. Uświatyni, u miejscy Światym, pierad zanawiesam, addzialajučym miejsca Światoje ad Najświaciejšaha, stajaŭ aŭtar, na hetym aŭtary była pasudzina z haručymi wuhlami, na hetyja wuhli štodzień — rana i wiečar -