Сутарэньне (1925)/Зацягнена туманам

Два ліпнёвыя дні Зацягнена туманам
Абразок
Аўтар: Андрэй Александровіч
1925 год
Па каменьчыку

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




ЗАЦЯГНЕНА ТУМАНАМ

Зіма.

Першы, пасьля студзеня, месяц.

Вуліцы зацягнуты туманам.

Залівала гразь.

Плёхкаліся лужыны па каменьнях.

Пырскаў дождж.

Над горадам хмары качаліся.

Вецер падзьме мацней, закалоціцца хмарка і во-во разаб‘ецца аб комін.

Паплесьнелі стрэхі драўляныя, сьцякаюць гнілымі кроплямі на зямлю.

Надвор‘е хныкае, развальваецца, ные.

На рынку глуха: крамы пад замком.

Бяспрывычна, дзіка…

Ціша ў горадзе; ня радуе нас гоман, бурляць толькі рышткі; на бляшаных стрэхах прыбіты стук дажджу, і за горадам забрэша, на ланцугу, сабака.

Ля камяніцы туліцца ўкутаўшыся хлопчык. Весь мокры… Холадна, дрыжыць…

На вуліцы пустой, сярод чорных брудных лужын, адзін ён — бяспрытульнае забытае дзіцё.

Пішчыць гульліва, у падраных ботах, гразь; куртка ў дзірах ня грэе яго грудзі…

Сядзіць пакрыўджаны, галодны, бедны хлопчык і хочацца яму і ўжо памкнецца крыкнуць, але вецер хітры, вецер злосны…

Толькі вочкі — чорныя, маленечкія вочкі з-пад шапкі выглядаюць жывым і ясна-ясным аганьком.

Чаму няма яму жыцьцёвага прытулку? Чаму ён не на фабрыцы, за працай? Чаму з яго сьмяецца вецер? Чым горшы ён? Чаму яму хлапцу гульлівай вуліцы, і вуліца прытулку не дае. А яго вочы, чорныя маленечкія вочы, яны так шчыра радасна сустрэлі-б водгульле жыцьця.

Адказам, як і раней гулі рышткі, сьцякаючы ў рэчку, і той-жа стук, глухі каменны стук дажджу.

— Дзі-лінь-лі-лінь, — ускалыхнула вуліцу і гэтым як-бы ўліло кроплю здаровага жыцьця, абудзіла пачуцьці чалавека і вярнула яму бурлівасьць і імкненьне йсьці далей у рытм гымну працы.

— Дзілінь, дзі-лінь, — раздалося мацней на павароце.

Шыпелі рэйкі, падковамі зьвінелі коні, сьвісьцела пуга, — бегла конка.

Я пасажырам стаў…

Кандуктар усьміхнуўся…

А ў концы душна і цёмна без пары.

Кандуктар запальвае лямпу.

Ня ведаю, можа мне здалося, але кандуктар, што-б ён ні рабіў, дык памаленечку, спакойна, паступова, ну, не раўнуючы, як конка, як на кастылёх.

А можа ён стары служака конкі і яе манеры пераняў сабе? А, можа, гэтае разьбітае надвор‘е пад свой уплыў прывабіла яго? Сядзіш, трасе цябе, старанна падкідае і цягнецца, як змучаны жабрак.

Яшчэ хоць аднаго каня хай падчапілі-б, усё-ж паехалі-б хоць крышачку шпарчэй.

Я не сьцярпеў…

Злосна вылез з конкі і цьвёрдым крокам, па бруку, напрамік.

Ужо цямнела. На зямлю вечар неахвотна сходзіў… Абняўся з ім. Прыселі мы на прызьбе і слухалі, як шалясьцела ліпа, як сьлязу скідаў, заўжды вясёлы, сад.

Імжа сваволіла ў белых сецях.

Вуліцы зацягнены туманам…