Źjezd rasiejcaŭ u Wilni
| Źjezd rasiejcaŭ u Wilni Публіцыстыка Аўтар: Уладзіслаў Казлоўскі 1934 год Крыніца: Часопіс «Новы шлях», № 4 (6) ад 18.VII.1934 г., б. 6-7 |
| Іншыя публікацыі гэтага твора: Зьезд расейцаў у Вільні |
Прапануем да спампаваньня!
Sioleta ŭ pačatku lipnia adbyŭsia ŭ Wilni źjezd hetak zwanaj „rasiejskaj mienšaści“ u Polščy. Na hetym źjeździe rasiejcy prajavili swoj niawolnicki serwizm u adnosinach da silniejšych i rasiejskaje zachopnictwa ŭ adnosinach da słabiejšych.
U „wiernopaddannych“ telehramach, wysłanych źjezdam Panu Prezydentu i niekalkim ministram, zapeŭniwajecca, što kiraŭniki źjezdu buduć pracawać nad „zatieśnienijem uz.“ łučačych rasiejcaŭ z palakami. (Nia tak daŭno hetych apošnich jany nazywali „miatieżnikami.“)
Staršynia „Wilenskaho Ruskaho Obščestwa“ pan Krestijanow tak daloka zajšoŭ u serwiliźmie, što swaich-ża bratoŭ ruskich nazwaŭ akupantami: „słowo „Wilna“ nakinuli nam akupanty—dołżno być „Wilno“—tłumačyŭ jon na źjeździe“
Nia budziem uwachodzić u toje, jak prawilniej: Wilno ci Wilna, bo panašamu jano Wilnia, ale warta źwiarnuć uwahu na skaz „ruskija akupanty“.
Hety skaz adpawiadaje praŭdzie, i ŭ wusnach biełarusa, palaka abo litoŭca jon byŭ-by zusim narmalnym, ale ŭ wusnach „istinno ruskaho“ jość trahična—śmiešnym.
Pamima prajawiŭšahasia na źjeździe serwilizmu ŭ bok palakoŭ, adnačasna z hetym zjezd wykazaŭ swajo maskoŭskaje zachopnictwa adnosna da biełarusaŭ.
Pramoŭcy zaklikali pracawać „в гушчах русскаго населенія“, „перед русскімі масамі“… i h. d.
Druhija pramoŭcy iznoŭ tłumačyli dzie jość tyja „ruskija huščy“ „ruskija masy“: „В Пінске масса не знает СРМО. А в этой массе в посьледнее время наблюдается адыход от понятія „тутэйшій“ к русскосьті“……„одін за другім перед с‘ездом проходят аредставітелі… Гродна, Баранавіч, начавшых работу в деревнях“, każa sprawazdaŭča źjezdu.
Arhanizatarami i kiraŭnikami źjezdu byli pany Pimonowy, starawiery, pasły z B.B. (baćka sanatar, syn pasoł), wiedamyja ŭ Wilni bahačy kapitalisty, ničoha nia majučyja supolnaha nia tolki z ruskimi masami, jakićh u nas niama, ale naohuł z kożnymi pracoŭnymi masami.
My prypaminajem panom rasiejcam, što jany niamajuć čaho šukać u masach Zach-Bielłarusi, bo aprača starawieraŭ i ŭciekačoŭ ad rasiejskaj rewalucyi, emihrantaŭ z S.S.S.R. — inšych maskaloŭ u nas niama. Tym-ża byłym ruskim čynoŭnikam—abrusiełym wychadcam z biełaruskaj prawasłaŭnaj wioski — radzim pracawać u kirunku jaho nacyjanalnaha adradżeńnia.
Škada času i enerhii na rusyfikatarsku rabotu
Nia zmoh biełarusaŭ abmaskalić praz šmat hadoŭ maskoŭski ŭrad sa swaimi Muraŭjowymi, dyk ciapier kali biełaruski narod prabudziŭsia da nacyjanalnaha żyćcia—nijakaja siła jamu ŭżo nia stanie na darozie.
Kożnamu rasiejcu chacieŭšamu pracawać u kirunku nacyjanalnaha adradžeńnia swajho narodu, radzim jechać u Maskoŭščynu. Tam ciapier jakraz jość nacyjanalny zanipad—pole da pracy wialikaje.
Tut-ża biełaruskija masy kożnamu čyżuncu daduć należny adpor.
Uł.