Вітаем нашую моладзь
Вітаем нашую моладзь Публіцыстыка Аўтар: Уладзіслаў Казлоўскі 1943 год Крыніца: часопіс «Жыве Беларусь!» (Менск), 1943, № 4-5, кастрычнік-лістапад, б. 19, паводле «Беларускае газэты» № 46 (164) ад 22.06.1943 г. |
Дзяржаўны Міністар занятых Усходніх земляў на прапанову Гэнэральнага Камісара Беларусі даў згоду на утварэньне арганізацыі беларускае моладзі.
Гэтая гістарычная падзея усьцешыла ня толькі беларускую моладзь, але і усё беларускае грамадзянства.
Беларуская моладзь арганізуецца. Хутка пабачым ейныя стройныя шэраг, пачуем бадзёрыя ейныя песьні. Блеск надзейных вачэй нашае моладзі разтопіць усю стагодную цемру, што спавіла нашую старонку.
Уцякайце з дарогі, усе няробы, усе плаксы, усе ворагі Новае Беларусі! Дайце дарогу нашай моладзі — будучыні Беларускага народу! Яна стае у рады, каб ісьці да сьветлага заўтра побач із моладзяй усіх адроджаных народаў Эўропы і несьці паходню, якую запаліў Правадыр гэтай Эўропы Адольф Гітлер.
Беларуская моладзь аддаўна хацела арганізавацц, але ёй не давалі гэтага ворагі Беларусі. У 1920—21 г. г. у Менску, пры беларускім клюбе «Беларуска Хатка» (на колішнім «Конным пляцы») заснавалася і пэўны час існавала арганізацыя беларускае нацыянальна-сьведамае моладзі — пад тым самым. назовам, што і тая, якая паўстае сяньня — «Саюз Беларускае Моладзі». Але бальшавікі хутка зьліквідавалі яе, як. «непатрэбны і шкодны паралелізм адзінай арганізацыі моладзі» — свайму жыдоўскаму камсамолу. У гэты камсамол яны і заганялі беларускую моладзь, каб там маральна калечыць маладыя беларускія душы, каб вырваць з іх любасьць да Бацькаўшчыны і прышчапіць нянавісьць паміж паасобнымі пластамі свайго народу у форме гэтак званага клясавага змаганьня, патрэбнага сусьветнаму жыдоўству дзеля ажыцьцяўленьня свайіх нацыяналістычных мэтаў панаваньня над сьветам. Ніводзін сябра разагнанага бальшавікамі «Саюзу Беларускае Моладзі» не пайшоў тады у гэты камсамол. Беларускія юнакі пачалі шукаць выхаду для арганізацыі у нелегальных процібальшавіцкіх фармаваньнях. Так у 1922—23 г. паўстае спроба арганізаваць нелегальную «Крывічанскую Юнацкую Грамаду», але, сустрэўшыся з расхалоджвальным настаўленьнем старэйшых беларускіх дзеячоў, якія тады бачаць адзінае выйсьце у легальным і лёяльным супрацоўніцтве з бальшавікамі, яна замірае. І усё-ж не замірае рух беларускае моладзі за стварэньне сваёй арганізацыі. Ён выліваецца і у легальных формах, пераважна у выглядзе дазволеных бальшавікамі літаратурных арганізацыяў («Маладняю», пазьней «Ўзвышша»), і асабліва у нелегальных (г. зв. «лістападаўскі рух» на Случчыне — пераважна рух моладзі, група «Саюз Вызваленьня Беларусі», У Расьнянскім раёне былое БССР, якая ахапіла цэлую школу—сямёхгодку, арганізацыя «альтруістых» на Гомельшчыне і інш.). Ці мала удзельнікаў і легальных, і нелегальных арганізацыяў беларускае моладзі пайшло на бальшавіцкае выгнаньне, у лагеры, ато і зусім паплацілася маладым жыцьцём!
Прабавала арганізавацца і беларуская моладзь у Заходняй Беларусі, пад панска-польскім прыгнётам.
У 1930 г. віленская беларуская моладзь хацела заснаваць гімнастычна-спортавае таварыства «Гайсак». Тагачасныя польскія Улады адмовілі зарэгістраваць гэтае таварыства і гэтым самым забаранілі ягонае дзеяньне. Таго самага году беларуская моладзь хацела стварыць сваю арганізацы пад назовам — беларуская арганізацыя моладзі «Будучыня». Але доля гэтае арганізацыі была такая самая, як і доля «Гайсака». І польскія паны не хацелі, каб нашая моладзь гуртавалася.
Але вось ужо два гады, як жаўнеры вялікага Правадыра Эўропы Адольфа Гітлера вызвалілі наш край ад ворагаў—і ад бальшавікоў, і ад палякоў,— і далі магчымасьць будаваць нашую Бацькаўшчыну Беларусь, ды нарэшце і арганізавацца ейнай моладзі.
Беларуская моладзь уваходзіць арганізавана у рады эўрапэйскае моладзі, як раўнапраўны сябра сярод іншых народаў Эўропы. Гэткім парадкам нашая моладзь першай арганізавана увойдзець ад нашага народу у Новую Эўропу. Гэтак нашая моладзь заклікае і нас да працы і змаганьня у вадбудове све каханае Бацькаўшчыны Беларусі.
Мы, старэйшыя, сяньня вітаем цябе, нашая моладзь — гордасьць і будучыня нашая.
Нясеце, маладыя сакалы, наш беларускі сьцяг! Трымайце яго горда! Ня бойцеся бураў, віхураў, вы-ж дзеці працоўнае сям’і. Нясеце на сваіх сьцягох долю сваіх братоў, долю усяго свайго народу.
Якімі будзеце вы, такой будзе і нашая будучыня, будучыня ўсяго Беларускага народу. Вітаем вас ад шчырага сэрца і перадаём вам спадчыну, якую мы атрымалі у працы і змаганьні. Гэгую спадчыну, мы таксама узялі ад сваіх бацькоў, якія здабывалі яе у муках расейскіх і польскіх турмаў, у крывавым поце прымусовых работаў на Сібіры і беламорскіх каналах. А ім дасталася яна ад нашых дзядоў, якія аддавалі све галовы на царскія шыбеніцы, падстаўлялі свае целы пад царскія нагайкі і мучыліся у лёхах расейскіх царскіх турмаў. Мы перадаём вам спадчыну Кастусёў, Каліноўскіх, Грынявіцкіх, Ігнатоўскіх, Гаруноў, Лёсікаў, спадчыну, азначаную сьвежай яшчэ магілай Фабіяна Акінчыца, і спадчыну шмат-шмат іншых змагароў за Беларусь, якія крывёй і ахвярнай сваёй сьмерцяй клалі падваліны пад будову нашага беларускага дому. Вы, моладзь, павінны цяпер кажны палажыць сваю цэглу, каб дабудаваць дом гэты моцным і прыгожым. Мы усе разам з вамі цешымся, што дачакаліся лепшых часоў, калі і мы і вы можам свабодна працаваць на карысьць Бацькаўшчыны, калі любасьць да Беларусі, ейнае мовы, не разглядаецца як злачынства, а як сьвяты абавязак, пахвальная азнака кажнага беларуса.
Працуй і змагайся, моладзь. Пазнавай Беларусь. Хай ня будзе ніводнага кутка у нашым краі, дзе-б ні было сьцежак, пратаптаных нагамі нашае моладзі. Наш край ускрыты крыжамі нашых бацькоў і сьвежымі магіламі тых, што нядаўна палажылі сваё жыцьцё у гэтай вайне за вызваленьые Беларусі. Тут і магілы нямецкіх жаўнераў, жаўнераў вялікага Правадыра Эўропы і нашага вызвольіка. Ці-ж не належыцца вялікая удзячнасьць гэтым жаўнерам за іхны гераізм і ахвярную сьмерць? Бо-ж іхная сьмерць прынесла нам свабоду і дала вам, моладзі, магчымасьць з узьнятым нацыянальным сьцягам ісьці наперад і змагацца за будучыню свае Радзімы.
Мы заклікаем сяньня нашую беларускую моладзь, і нашая беларуская моладзь заклікае нас.
Ніхто ня можа стаяць з боку. Заклік нашае моладзі—гэта заклік нашае Бацькаўшчыны, гэта кліч нашага народу. Праз моладзь гаворыць да нас нашая будучыня. Яна бадзёрым і юнацкім голасам б’ець у нашыя сэрцы і будзе біцца у сэрцах тых, што нас заступяць і будуць весьці далей жыцьцё нашага народу, бо моладзь — гэта жыцьцё і надзея, гэта праца і зьмест будучыні.
Усё беларускае грамадзянства павінна згуртавацца для падтрыманьня і апекі свае моладзі. Тут не павінна быць ніякага «але», ніякае засьцярогі.
Толькі вораг Беларускага народу можа быць ворагам арганізаванае беларускае моладзі.
Дык уздымай-жа, беларуская моладзь, свой народны сьцяг, запальвай паходні аптымізму і з імі ідзі праз усю нашую Радзіму. Будзі тых, што яшчэ сьпяць, агнём сваіх думак сьвяці ім у вочы, хай устаюць і бяруцца да работы, каб разам з табой несьці сьцяг волі і будаваць нашую дарагую Бацькаўшчыну—Беларусь.
Ул. Казлоўскі