Коннік без галавы (1941)/XIX
← Раздзел XVIII | Коннік без галавы. Раздзел XIX Раман Аўтар: Томас Майн Рыд 1941 год Арыгінальная назва: The Headless Horseman (1865) Пераклад: Уладзімір Ляўданскі |
Раздзел XX → |
Раздзел XIX
ВІСКІ З ВАДОЮ
У маленькім гарадку, які зарадзіўся недалёка ад форта Індж, гасцініца-таверна была самым выдатным будынкам. Гэты гарадок не з‘яўляецца выключэннем з агульнага правіла. Амаль у кожным горадзе Техаса — новы ён ці заснаваны ў самым пачатку каланізацыі гэтага края — назіраецца тая-ж карціна.
Толькі ў нямногіх захаваўшыхся гарадах іспанска-мексіканскага паходжання крэпасці і манастыры ўзвышаюцца над іншымі будынкамі. Але і гэтыя рэліквіі мінулага большай часткай таксама ператварыліся ў таверны.
Таверна форта Індж, хоць і была самым вялікім будынкам у горадзе, тым не менш не прадстаўляла сабою нічога асабліва выдатнага. Знешні выгляд яе наўрад ці прэтэндаваў на які-небудзь архітэктурны стыль. Гэта была драўляная пабудова, збудаваная па форме літары «Т». Крыло, якое складала вертыкальную частку літары, было занята пад сталовую і пакоі для прыязджаючых. Пярэдняя-ж частка прадстаўляла адно вялікае памяшканне і была адведзена пад бар, або, як яго называюць у Амерыцы, салун. Тут пілі, курылі і гутарылі.
Гасцініцы ў Техасе, па агульнай традыцыі Злучаных штатаў служаць адначасова і біржай для здзелак і клубам.
Напэўна, з самага пачатку свайго існавання гасцініца форта Індж не збірала такой колькасці наведвальнікаў, як увечар пасля апісанага пікніка.
Амаль усе ўдзельнікі экскурсіі, за выключэннем дам, палічылі неабходным скончыць вечар у бары. Не паспеў гадзіннік прабіць адзінаццаць, як у таверну нахлынулі наведвальнікі. Афіцэры форта, мясцовыя плантатары, пастаўшчыкі і проста авантурысты вераніцай ішлі адзін за другім. Кожны з уваходзіўшых накіроўваўся проста да стойкі, патрабуючы свой любімы напітак, а затым далучаўся да сваёй кампаніі.
Адна група звяртала на сябе асаблівую ўвагу. Гэта была кампанія з васьмі або дзесяці чалавек. Сярод іх былі тры афіцэры, ужо знаёмыя чытачу: капітан пяхоты і два лейтэнанты — драгун Генкок і стралок Кросман. З імі быў і маёр.
Размова паміж субяседнікамі мела зусім нявымушаны характар. Тэмай абмеркавання былі здарэнні сёнешняга дня.
— Скажыце-ж нам, калі ласка, маёр, — запытаў Генкок, — вам, напэўна, вядома, куды паехала міс Пойндэкстэр?
— Адкуль-жа мне ведаць? — адказаў той. — Запытайцеся аб гэтым у містэра Касія Кольхауна.
— Мы пыталіся ў яго, але як след нічога не даведаліся. Ясна, што ён ведае не больш за нас. Ён сустрэў іх па дарозе назад, і то недалёка ад таго месца, дзе мы размясціліся на бівуаку. Яны адсутнічалі вельмі доўга і, мяркуючы па іх узмыленых конях, ездзілі некуды далёка. За гэты час яны маглі-б даехаць да Рыо- Грандэ і нават далей.
— Не звярнулі вы ўвагі на твар Кольхауна, калі ён вярнуўся? — запытаў капітан пяхоты. — Ён быў хмурны, як хмара, і, як відаць, яго трывожыла штосьці вельмі непрыемнае.
— Так, ён выглядаў няшчасным, — адказаў маёр, — але спадзяюся, капітан Сломан, вы не прыпісваеце гэтага…
— Рэўнасці? Ды я ўпэўнены, што гэта так. Нічога іншага быць не можа.
— Няўжо к Морысу-мустангеру? Ха-ха! Немагчыма, ва ўсякім выпадку мала праўдападобна!
— Але чаму?
— Мой дарагі Сломан, Луіза Пойндэкстэр — лэдзі, а Морыс Джэральд…
— Гандляр коньмі! — падхапіў Кросман. — Маёр верна кажа, што гэта зусім непраўдападобна, немагчыма.
— Ну, што вы разумееце! — прадаўжаў Сломан, многазначна паківаўшы галавою. — Вы не ведаеце міс Пойндэкстэр так, як я яе ведаю. Гэта вельмі эксцэнтрычная маладая асоба, калі не сказаць больш. Вы, напэўна, і самі гэта заўважылі?
— Прадаўжайце, прадаўжайце, Сломан, — сказаў маёр з насмешкай у голасе. — Вы, здаецца, збіраецеся папляткарыць. Вы, напэўна, самі закахаліся ў міс Пойндэкстэр, не гледзячы на тое, што прыкідваецеся жонаненавіснікам? Я разумею, калі-б вы прырэўнавалі яе да лейтэнанта Генкока або да Кросмана, але да простага мустангера…
— Ды вось ён і сам, — перапыніў яго Генкок, убачыўшы ўваходзячага мустангера. — Няхай ён сам нам і адкажа. Ён просты хлапец, і ад яго мы ўсё даведаемся.
Моўчкі падышоўшы да стойкі, Морыс заняў свабоднае месца.
— Шклянку віскі з вадою, прашу вас, — скромна звярнуўся ён да гаспадара бара.
— Віскі з вадою? — паўтарыў той няветліва. — Вы хочаце віскі з вадою? Гэта каштуе два пені за шклянку.
— Я не пытаюся, колькі гэта каштуе, — адказаў мустангер. — Я прашу вас даць мне шклянку віскі з вадою. Ёсць гэта ў вас?
— Так, так, — паспяшаўся адказаць немец, спалоханы рэзкім тонам, — колькі хочаш, колькі хочаш віскі з вадою. Калі ласка.
У той час як гаспадар бара наліваў мустангеру віскі, той абмяняўся прывітаннямі з афіцэрамі. Ён ведаў большасць з іх, бо пастаўляў у форт коней.
Афіцэры ўжо гатовы былі звярнуцца да яго з цікавіўшым іх пытаннем, але, заўважыўшы ўваходзячага Касія Кольхауна, рашылі пачакаць. У яго прысутнасці наўрад ці зручна было-б абмяркоўваць гэтае пытанне.
Наблізіўшыся са звычайным яму ганарлівым выглядам да групы ваенных і цывільных, Касій Кольхаун пакланіўся так, як звычайна вітаюцца ў тых выпадках, калі разам быў праведзен дзень і чалавек адлучыўся толькі на кароткі час. Калі капітан і не быў п‘яны, то ва ўсякім выпадку быў добра падвыпіўшы.
Яго вочы дзіўна блішчэлі, твар быў ненатуральна бледны.
— Давайце вып‘ем, — звярнуўся ён да маёра і акружаўшай яго кампаніі. — І вып‘ем як след, укругавую, каб гаспадар не мог сказаць, што ён дарэмна паліць для нас святло. Што вы адносна гэтага скажаце?
— Згодны, згодны! — адказала некалькі галасоў.
— А вы, маёр?
— 3 прыемнасцю, капітан Кольхаун.
Уся кампанія падышла да стойкі, і кожны пачаў заказваць для сябе выпіўку. Да іх далучылася яшчэ некалькі чалавек.
Выпадкова ці, магчыма, наўмысна, але Кольхаун, заняўшы крайняе месца, апынуўся побач з Морысам Джэральдам. Той, спакойна стоячы ўбаку, піў віскі з вадою і курыў сігару. Яны абодва як быццам не заўважалі адзін другога.
— Тост! — закрычаў Кольхаун, беручы сваю шклянку са стойкі.
— Давайце! — адказала некалькі галасоў.
— Няхай жыве Амерыка для амерыканцаў, і да згінуць усякія чужаземныя прышлецы, асабліва праклятыя ірландцы!
Агаласіўшы гэты тост, Кольхаун зрабіў крок назад і наткнуўся на мустангера, які толькі што паднёс шклянку да губ.
Віскі выплеснулася са шклянкі і заліла мустангеру рубашку.
Ці была гэта выпадковасць? Ніхто ні на хвіліну не сумняваўся ў адваротным.
Усе прысутныя чакалі, што зняважаны адразу-ж накінецца на зняважыўшага. Яны былі расчараваны і нават здзіўлены, што мустангер марудзіў. Некаторыя нават думалі, што ён маўкліва сцерпіць гэтую знявагу.
— Калі ён толькі прамаўчыць, — прашаптаў Генкок на вуха Сломану, — то яго трэба ў каршэнь выштурхнуць адсюль.
— Калі ласка, не турбуйцеся аб гэтым, — адказаў пехацінец таксама шэптам. — Гэтага не будзе. Я не люблю ісці ў заклад, як вам вядома, але я стаўлю свой месячны аклад, калі мустангер не дасць яму добрага адпору. Не сумняваюся таксама і ў тым, што Кольхаун не рад будзе такому праціўніку, хоць у даны момант Джэральда як быццам больш непакоіць рубашка, чым зробленая яму абраза. Ну і дзіўная-ж ён бестыя!
Пакуль яны перашэптваліся, Морыс спакойна стаяў ля стойкі. Ён паставіў сваю шклянку, выняў шоўкавую насавую хустачку з кішэні і пачаў выціраць залітую рубашку.
У яго руках быў бестурботны спакой, які наўрад ці можна было палічыць за праяўленне баязлівасці.
— Я ірландзец, — сказаў мустангер, кладучы сваю хустачку ў кішэню.
Адказ здаваўся вельмі простым і крыху запозненым, але ніхто не сумняваўся ў яго значэнні. Гэта быў выклік. Лаканічнасць адказу толькі падкрэслівала сур‘ёзнасць намераў зняважанага.
— Вы? — з пагардай запытаў Кольхаун, павярнуўшыся да яго і разводзячы рукамі. — Вы? — прадаўжаў ён, з ног да галавы абводзячы мустангера позіркам. — Вы ірландзец? Не можа быць, я ніколі-б гэтага не падумаў. Я палічыў-бы вас за мексіканца, мяркуючы па вашаму касцюму і вышыўцы на рубашцы.
— Я ніяк не магу зразумець, якая вам справа да майго касцюма, містэр Кольхаун, але з прычыны таго, што вы залілі маю рубашку, то дазвольце-ж мне адказаць тым-жа і змыць крухмал з вашай.
Пры гэтых словах мустангер узяў сваю шклянку і, перш чым капітан паспеў адвярнуцца, плёхнуў яму ў твар астаткі недапітай віскі. Да прыемнасці большасці прысутных, Кольхаун пачаў страшэнна кашляць і чхаць.
Мімаволі вырваўшыяся выкрыкі ўхвалы адразу-ж змоўклі і змяніліся магільнай цішынёй. Момант быў занадта напружаны. Усе разумелі, што сварка набыла сур‘ёзны абарот. Справа павінна была скончыцца дуэллю. Ніякая сіла, здавалася, не магла гэтага адхіліць.