Маладняк (часопіс)/1928/5/Мая любімая

Мая любімая Верш Аўтар: Тодар Кляшторны 1928 Крыніца: Маладняк, 1928 - №5

Іншыя публікацыі: Мая любімая

Прапануем да спампаваньня!

Сумна тут ў мурох да адчаю,
Здэцца просіцца сэрца ў палі,
Дзе вясна залатымі ключамі
Адмыкае таемнасьць зямлі.
Эх вясна!.. Жартаўлівая казка…
Што папішаш?! вядома, вясна…
Нават камень,
Засыпаны камень,
Зварухнуцца прымусіць яна.
Дайце рады!..
На гэтай кватэры
Кот-мурлыка ў зямлю паглядаў,
А сягоньня такім кавалерам
Выглядае,
Ну проста бяда!..
Сьвецкім тонам гарэзлівым дамам
Спазаранку спявае амаль:
«Ваши лапки пахнут ладаном,
А в ресницах спит печаль».
Сумна тут у мурох да адчаю,
Здэцца сэрца ня сэрца, а лёд.
Колькі тут сінявымі начамі
Напаткаеш шчасьлівых істот…
Я адзін…
Мо' за гэтым і горна,
Але што?! Хіба сьвет у акне?!
Ня журыся, таварыш Кляшторны,
Ня рыдай аб далёкай вясьне.
Ня рыдай!..
Там пад месяцам недзе,
Дзе склікаецца тайна начэй,
У гаі беларускую лэдзі
Аклікае поэт салавей.
І яна, — векавая бяроза —
Лепш умее каханьне дарыць…
Ты прыпомні юнацкія крозы,
Ты прыпомні далёкія дні.
Помніш тую?!.
Калісьці, калісьці
(Мабыць, горна аб тым памінаць)
Вы ля гэтай бярозы кляліся, —
Абяцаліся вечна кахаць,
А пасьля?!
(Хіба вечна каханьне,
Хіба вечна прысяга людзей)
Безнайдзейная дрож разьвітаньня, —
Ракавыя узрыды грудзей.
Вы пайшлі… Разышліся… Чужыя…
Ты рыдаў,
Безнадзейна рыдаў…
Дзеўку сваталі людзі чужыя,
Сівы конь на канюшні ірзаў.
Галасілі вятры да адчаю,
Сумавала асенняя даль…
Дарагую з другім заручалі, —
Ты радзіму сваю пакідаў.
Без радзімы,
Пад небам чужацкім,
За гадамі ляцелі гады,
І гарэзьлівасць гордай казачкай
Уступала шляхі маладым.
Шмат нязвыклага блудзіць па сьвету,
Шмат зьяўляецца новых імён…
Ты прыехаў на вёску поэтам,
Апрануўшы другі палітон.
І сябе не пазнаў, і зьдзівіўся:
Кожны жук ад цябе уцякаў,
Кожны шпак з перапуду маліўся,
Кожны певень з пуці саступаў,
Не сьмяяліся дальнія мілі,
Ня схіляла вярба галавы…
Прывіталася мілая з мілым
Афіцыйна, далёка, на Вы…
А калісьці яна шкадавала…
Безнадзейна рыдала без слоў…
Праклінала,
Сябе праклінала,
І жыцьцё, і няўдалых сватоў.
Муж — гультай,
І на ніве, і ў клеці
Пустата… недарод… неўмалот…
«З-пад чужое рэдакцыі дзеці»
У яе прыбывалі штогод.
Што за проза?!
І сьлёзна, і горна…
Я міжволі заплакаць гатоў…
Але што?!
Не журыся, Кляшторны,
На закаце юнацкіх гадоў.
І цябе шмат разоў разьлюбілі…
Перамераны дальнія мілі,
І ня трэба ні марыць ні сніць.
Недзе там векавая бяроза
Лепш умее каханьне дарыць…
Ты прыпомні жыцьцёвую прозу,
Ты прыпомні далёкія дні…
Ля кастра сінявога сьвітання,
У малінава дымнай цішы,
Яна скажа адвечную тайну,
Зразумелую толькі душы.
Колісь прадзед яшчэ за прыгонам
Тут слязамі яе паліваў…
На плакучых галінах з праклёнам
Ён бярозавы гальштук прыдбаў.
А пад вечар і сьлёзна і горна…
Ад вяльможнага пана загад:
«Ўсю сям’ю катаваць без разбору,
На падмогу паклікаць салдат».
Астрыгалі з бярозы убраньне,
Без віны катавалі дзяцей…
Нават месяц хаваўся ў тумане,
Назіраючы скаргі людзей…
Дні ішлі…
На бярозе галіны
Адрасталі і зноўку раслі…
Ад бацькоў пераходзіла к сыну
Векавечная крыўда зямлі.
І нібы неразгаданы клічнік
Над каронай павіс уначы…
Падышоў неўзабаве Кастрычнік,
Загулялі на полі мячы.
За адвечную крыўду і сьлёзы
Меч паднялі і бацька, і сын…
Ты з сябрамі ля гэтай бярозы
Партызанскі трымаў карабін.
І цяпер векавая красуня
Так-жа ветла шуміць і шуміць…
Навакол маладое красуе,
Ў Беларусі адменныя дні…
Час ідзе і ня рэдка, ня рэдка
Саступаем з дарогі другім…
Раскажы векавечная сведка,
І пра наша жыццё маладым.