Старонка:Архіп і Лявонка (1910).pdf/11

Гэта старонка не была вычытаная

— А колькі? — без ніякой цікавасьці спытаўся Лявонка.

— Адзінаццаць с палавінай рублёў!.. Чуеш?!

Лявонку аднак не усцешылі ні гэтые грошы, ні вясёлая дзедава гаворка.

— А, ты, малы, малы! — уздыхнуў дзед. — Ну, значыцца, як пацягнемся?

— Па-асобку.

— Дык ля церквы спаткаемся,

— Добра.

Дзед звярнуў у завулак налева, а Лявонка пайшоў проста. Чуць адыйшоў, а ўжо пачуў жаласьлівые прыпевы: „Міленькіе, падайце беднаму, на Бога, ўздумайце…“ А было гэта саўсім так, бытцам нехта зверху ў ніз правёў пальцамі па кепска нацягнутых струнах скрыпкі. Лявонка ўздрыгнуў і прыбавіў шагу. Заўсягды яму ня люба было чуць, як дзед стагнаў і маліў, і не раз нават пужаўся, што, як адмовяць, нічога не дадуць, тады дзед тут-жэ і заплачэ.

Кругом было так ціха, бытцам ночкай, толькі да вушэй хлапца ўжо далеталі дзедавы малітвы. Лявонка падыйшоў да плоту і прысеў у ценьку вішні, каторая раскінула над ім свае тонкіе галіны. Негдзе зьвінела пчэла…

Лявонка, скінуўшы торбу с плеч, падлажыў яе пад галаву ды так, гледзячы на небо праз лісьця, хутка заснуў. Цень ад плоту і густые дзядоўнікі зусім закрылі яго ад вачэй прахожых…

Нейкі незвычайны гоман разбудзіў хлапца. Позна ўжо было, бо пацягівало вечэрнім халадком. Нехта плакаў недалёка. А плакаў так, як хліпаюць дзеці. Плач то моўк, то ізноў падыймаўся, а ўсё чуцен быў бліжэй і бліжэй. Падняў Лявонка галаву і скрозь траву паглядзеў на дарогу.

Па ёй ішла прыгожэнькая дзяўчынка, гадкоў семі, ў чыстай опратцы. Твар яе ад сьлёз ажно запух, а яна што раз пацірала яго падалком сваей белай пэркалёвай спаднічкі. Ішла, памаленьку, босымі ножкамі шаркала па пяску, падыймаючы пыл і гэтак задумаўшысь, бытцам ня ведала, куды ідзе. Чорные яе вочкі, цяпер вільготные, глядзелі неяк сумна, а маленкіе пекные вушкі як-бы свавольна тырчалі меж растропанымі валасамі, што раскінуліся на лоб шыю і плечы.

Лявонцы яна паказалася вельмі сьмешнай і вясёлай, хоць была ў сьлезах. „Ну, і свавольніца!“ — падумаў.

— А чаго плачэш? — спытаўся ён.

Уздрыгнула яна, аглянулася і адразу перэстала плакаць,