Правіла дзяленьня.
Каб разьдзяліць многазначны лік на адназначны, або на многазначны, аддзельваюць у дзельным ад левае рукі да правае столькі лічбінаў, колькі іх ёсьць у дзельніку. Калі дзельнік ня зьмяшчаецца, аддзельваюць у дзельным адную лічбінаю больш. Даведваюцца, колькі разоў у аддзеленым ліку зьмяшчаецца дзельнік і дастаную лічбіну пішуць у дзелі. Памнажаюць затым дзельнік на знойдзеную лічбіну дзелі і множыва адымаюць з аддзеленае часткі дзельнага.
Да астачы зносяць чарговую ўправа лічбіну дзельнага і посьле зносу лік дзеляць на дзельнік; лічбіну ад гэтага дзяленьня пішуць у дзелі направа ад раней напісанай лічбіны. Памнажаюць потым дзельнік на другую лічбіну дзелі і множыва адлічаюць з таго ліку, каторы быў падзелены для адтрыманьня другое лічбіны дзелі.
Так робяць датуль, пакуль у дзельным ня будзе зусім лічбінаў для зносаў. Калі ў астачы, на зносу да ей лічбіны дзельнага, дастанецца лік, меншы за дзельнік, пішуць у дзелі 0, а да астачы зносяць чарговую лічбіну дзельнага[1].
Прыклады:1) | 67374 | 9 | 2) | 51517620 | 567 | ||||||
43 | 7486 | 5103 | 90860 | ||||||||
77 | 4876 | ||||||||||
54 | 4536 | ||||||||||
0 | 3402 3402 |
||||||||||
0 |
З вытлумачэньня дзяленьня выходзіць, што дзельны роўны дзельніку, памножанаму на дзель, а дзеля гэтага:
69.Каб пераверыць дзяленьне, трэба дзельнік памножыць на дзель і да множыва дабавіць астачу, калі яна ёсьць; калі ўсе дзееньні зроблены праўдзіва, дык дастаецца абавязкова дзельны.
70.Дзяленьне ўжываецца пры разьвязваньні гэткіх задач: 1) калі патрэбна даведацца, колькі разоў адзін лік паўтараецца ў другім; 2) калі трэба даведацца, у колькі разоў адзін лік большы або меншы за другі лік; 3) калі трэ-
- ↑ Для скарочаньня часу, пры дзяленьні на адназначны лік, пад дзельным не падпісываюць множыва дзельніка на кожную лічбіну, а, робячы множаньне і адыманьне на памяць, пад дзельным пішуць толькі астачы. (глядзі прыклад 1).