«Вы пралілі былі кроў за бацькаўшчыну, бог даў вам цяпер, пасьля паправы, зноў прыехаць сюды біць ворага… Герояў бацькаўшчыча не забудзе…»
Нешта доўга гаварыла постаць. Ноч усё адкідала, сьледам рэха — гаў-гаў, — людзі ля эшалёна стаялі моўчкі, ніхто, не зварухнуўся.
Тымчасам неба палавела, дзесьці з таго боку, адкуль прышоў эшалён, цадзіўся дзень; людзі, усё стаялі чакаючы каманды; было выгукнута «ўра», музыкі загралі марш. Раптам, там неперадзе, куды падышоў эшалён, грукнулі гарматы, пасьля яшчэ, яшчэ з перапынкамі. Нават пакуль што і ня зусім блізка яшчэ гэта было, наперадзе дзесьці.
У сьвітальным змроку людзкія твары яшчэ больш зрабіліся шэрыя, неспакой і прыгнечаньне зусім апанавалі позіркам шчыльнага шэрагу людзей.
Дзьверы ў цяплушках больш не зачыняліся. Людзі неўзабаве тоўпіліся ля кухні — злосныя галасы, адзіны позірк, адзіны твар.
А як добра ўднела, пачалася маршыроўка. Гарматы ўдзень сьціхлі.
Дзень прайшоў у бязладзьдзі. Людзей формавалі ў часьці. Чыгунка далей адгэтуль ня ішла. На фронтт адсюль накіроўваліся салдаты пеша. Як на тую злосьць, на сьвітаньні тады былі абазваліся гарматы: усе тыя часы было ціха на фронце. Некаторыя нават спробавалі ў той дзень цешыць сябе: а можа гэта дзе са стараны, ня з фронту чуваць было, можа манэўры якія.
Але гэта не адганяла трывогі і нуды. Гэтак прайшоў дзень. Ніхто не заўважаў залатое восені, здаровага подыху блізкай зімы. Увечары-ж, пасьля паверкі, калі салдатам загадалі лезьці нанач у цяплушкі, адсыпацца перад заўтрашнім паходам на фронт, адзін чалавек, у натоўпе перад трэцяю ад канца цяплушкаю, не палез ў дзьверы, а сагнуўся і перапоўз пад вагонам на другі бок эшалёна. Эшалён стаяў на апошняй каляіне: чалавек гэта ўжо ўдзень выгледзеў. Чорная сьцяна раскіданага бараку цяглася там пад адкосам. Чалавек паўз яе і пайшоў, паволі, у лагчынку. А там ужо нейкая дарожка, ці сьцежка, паўз кляны, паўз загарадзь. Поле! Лес! Ужо дайшоўшы да канца сьцяны, чалавек заўважыў, што сьледам за ім, гэтак сама паволі, як-бы нават крадуцца, яшчэ людзі. Іх было два. Адзін, так, ў сярэдзіне сьцяны, другі ў пачатку яе. Ну што-ж, чалавек зрабіў выгляд,
