Старонка:Бацькі і дзеці (1937).pdf/18

Гэта старонка не была вычытаная

— Я іх баюся, жаб гэтых, — заўважыў Васька, хлопчык гадоў сем, з белаю, як лён, галавою, у шэрым казакіне з стаячым каўняром, і босы.

— Чаго баяцца? Хіба яны кусаюцца?

— Ну, лезьце ў ваду, філосафы, — прамовіў Базараў.

Між тым, Нікалай Пятровіч таксама прачнуўся і адправіўся да Аркадзія, якога застаў адзетым. Бацька і сын вышлі на тэрасу, пад страху маркізы; каля парэнчаў, на стале, паміж вялікімі букетамі бэзу, ужо кіпеў самавар. З’явілася дзеўчынка, тая самая, якая напярэдадні першая сустрэла прыезджых на ганку, і тонкім голасам праказала:

— Фядос’я Нікалаеўна не зусім здаровы, прыйсці не могуць; загадалі ў вас запытацца, самі вы будзеце мець ласку разліць чай, альбо прыслаць Дуняшу?

— Я сам разлію, сам, — спешна падхапіў Нікалай Пятровіч. — Ты, Аркадзій, з чым п’еш чай, — са сліўкамі ці з лімонам?

— Са сліўкамі, — адказаў Аркадзій, і, памаўчаўшы крыху, дапытліва вымавіў: — папаша?

Нікалай Пятровіч з замяшаннем паглядзеў на сына. — Што? — прамовіў ён.

Аркадзій апусціў вочы.

— Прабач, папаша, калі маё запытанне табе здасца не да месца, — пачаў ён, — але ты сам, учарашняю сваёю шчырасцю, мяне выклікаеш на шчырасць... Ты не зазлуеш?..

— Кажы.

— Ты мне даеш смеласць спытацца ў цябе... Ці не таму, Фен... Ці не з таго яна не прыходзіць сюды чай разліваць, што я тут?

Нікалай Пятровіч злёгку адвярнуўся.

— Можа быць, — прагаварыў ён нарэшце, — яна думае... яна сароміцца...

Аркадзій шпарка ўскінуў вачыма на бацьку.

— Дарэмна-ж яна сароміцца. Па-першае, табе вядомы мой лад думак (Аркадзію вельмі было прыемна вымавіць гэтыя словы), а па-другое — ці захачу я хоць на волас замінаць у тваім жыцці, ў тваіх прывычках? Прытым я ўпэўнены, ты не мог зрабіць дрэнны выбар; калі ты дазволіў ёй жыць з табой пад адной страхою, значыцца, яна гэта заслугоўвае; ва ўсякім выпадку, сын бацьку не суддзя, і ў асаблівасці я, і ў асаблівасці такому бацьку, які, як ты, ніколі і ні ў чым не ўціскаў маёй волі.

Голас Аркадзія дрыжэў спачатку: ён адчуваў сябе вялікадушным, аднак у той-жа час разумеў, што бярэцца як-бы навучаць бацьку; але гук уласнай гамонкі моцна дзейнічае