Старонка:Беларускі правапіс (1925).pdf/57

Гэта старонка не была вычытаная

вымя, племя, цемя, імя, семя, рамя, бярэмя, стрэмя і — цяля, парася, зерня, кураня і інш. — на канцы будзе Я.

ЗАДАЧКА 23-яя. Сьпісаць і, замест крыжыкаў, паставіць літару я або е.

Круглае пол+. Каб вол+, знашоў-бы сабе пол+. Няшчасьц+ ў дзецях — няшчасьц+ ў лецех. Лазьн+ стаяла за гумнамі. Нас запрасілі на вясельл+. Пры гасьцінцы стаяла кузьн+. На хаценьн+ ёсьць цярпеньн+. Нявол+ і плача, і скача. Старая чарэшн+ ссохла. Не канечне яму яечн+. Пол+ роўна ляжыць, да гуляць не вяліць. Поўна пун+ авец. Загула малатарн+. Змалочанае зерн+ веюць. Падае сухое лісьц+ з дрэў. Стала пол+ чыстае. Белае поле, чорнае насеньн+; хто яго се+, той разуме+. Чую прычытаньн+, чую плач я нечы. Брат любіў езьдзіць на паляваньн+. Чалавек мае ўяўленьн+ й сумленьн+. Сьмецьц+ выносяць на сьметнік. Вецьц+ было купчастае. Студн+ была на панадворку. Не караньн+, а сваё дураваньне. Нядзел+ — сёмы дзень у тыдні. Гаспадын+ падала сьнеданьн+. Полым+ ахваціла ўвесь будынак. Ускінуў бярэм+ на рам+. Дарма надзе+ была. Спаленай нівы жаданьне ня збыта: міма хмурынка прашла. Усё пра шчасьц+ нам казала. Пазычаньн+ на неадданьн+. Зельл+ заглушыла грады. Карэньн+ пасохла. Няхай плачам ў сіняй далі песьн+ разальлецца! Круціць вецер сухое лісьц+. Шчасьц+ цьвіло тут, як макавы цьвет.

Правіла 31. 1) Калі йменьнік мужчынскага роду адзіночнага ліку азначае прадмет жывы, то ў родным склоне канчатак будзе ая (няма каго? — брата, чалавека, злодзея, як вала, каня).

2) Канчатак ая ў родным склоне маюць і тыя йменьнікі мужчынскага роду, што азначаюць прадметы няжывыя, але вобразныя, а таксама ў назовах месяцаў (куст—куста, малаток—малатка, кошык—кошыка, пень—пня, 1-га мая, студня, кастрычніка).