— Але-ж ты можаш разбіць яго сэрца.
— У што ты ўмееш гуляць, хлопчык? — запытала мяне Эстэла тонам найвялікшай пагарды.
— Толькі ў дурні, міс.
— Вось і пакінь яго ў дурнях, — сказала міс Гевішам, і мы ўселіся за карты.
Тут толькі я пачаў разумець, што ў гэтым пакоі не толькі кішэнны і насценны гадзіннік, але і ўсё даўно спынілася. Я заўважыў, што міс Гевішам паклала брошку на тое самае месца, адкуль узяла яе. Пакуль Эстэла здавала карты, я паглядзеў на стол і ўбачыў, што чаравік, які ляжаў на ім, калісьці белы, а цяпер зусім жоўты, ніколі не надзяваўся. Я паглядзеў на левую нагу гаспадыні, на якой не было чаравіка, і ўбачыў, што шоўкавая, калісьці белая панчоха зусім пажоўкла і знасілася. Здавалася, што калі-б не было тут гэтага спынення ва ўсім, гэтай мёртвай нерухомасці прадметаў, якія пажоўклі ад часу і разбураюцца, тады-б і гэта пабляклае шлюбнае плацце на высахшым целе не напамінала да такой ступені савана, а фата — труннага покрыва.
— Гэты хлопчык заве валетаў хлапамі, — сказала з пагардаю Эстэла ў першую-ж гульню. — І якія ў яго грубыя рукі і тоўстыя боты!
Не памятаю, каб калі-небудзь раней я сароміўся сваіх рук, але цяпер яны здаліся мне вельмі непрывабнымі: яе пагарда да мяне была такая вялікая, што і самога мяне заразіла.
Яна выйграла, і я пачаў здаваць. Я зблытаўся, і яна назвала мяне дурным, касалапым вясковым хлапчуком.
— Ты нічога не сказаў аб ёй, — заўважыла мне міс Гевішам, зірнуўшы на нас. — Яна гаварыла табе шмат непрыемнасцей, а ты маўчыш. Што ты думаеш аб ёй?
— Мне не хочацца гаварыць, — прамармытаў я.
— Скажы мне на вуха, — прапанавала міс Гевішам, нахіляючыся да мяне.
47