Старонка:Географія Эўропы Заходняя Эўропа.pdf/51

Гэта старонка не была вычытаная

мялелі і нарэшце перавярнуліся ў балотныя нізіны, якія цяпер ужо асушаны і зроблены сочнымі лугамі. Гарады каля даўных заток заняпалі.

Насяленьне Бэльгійскай краіны складаецца з двох народаў: Флямандцаў, гэрманскага пахаджэньня, на поўначы, асабліва ўва Фляндрыі, і валёнцаў, кроўных французам, на поўдні, пераважна ў Ардэнах. Ня гледзячы на пляменьневыя асаблівасьці, абодва гэтыя народы жывуць супольным жыцьцём ужо здаўна.

Варункі жыцьця прыблізна аднальковыя па ўсёй краіне. Вялізныя запасы вугалю і руды дазваляюць паўсюды пашыраць фабрычную прамысловасьць, паўсюды даюць магчымасьць жыць густому насяленьню. (Сярэдняя гушчыня залюдненьня ў краіне 270 ч. на 1 кв. клм., у нас у Менскай акрузе 58, а ў Мазыршчыне толькі 15). Паўсюды сельская гаспадарка мае меншую вагу, як фабрычная прамысловасьць: паўсюды большасьць насельнікаў жыве па гарадох, якія шпарка растуць, дзякуючы пастуловаму пашырэньню іх гандлёва-прамысловай вагі. Фабрыкі і капальні вымагаюць многа працоуных рук і даюць добрыя заработкі.

З гэтай прычыны колькасьць люднасьці ў краіне хутка ўзрастае, а ўсяленьне чужаземцаў (іміграцыя) перавышае высяленьне мясцовых насельнікаў за межы краіны (эміграцыю). Густая сетка чыгунак і каналаў пакрывае Бельгійскую краіну. З гэтага боку, паводле гушчыні і сеці штучных дарог, краіна займае першае месца на сьвеце. З гэтай прычыны, а таксама дзеля выгоднага географічнага палажэньня між Ангельшчынай, Францыяй і Нямеччынай, тут вельмі пашыраны як унутраны, гэтак і замежны гандаль. Вывозяць адгэтуль вырабы фабрычнай і нетракапальнай прамысловасьці, сюды прывозяць сырыну, збожжа, лес, колёніяльныя тавары.

Дзякуючы буйному разьвіцьцю прамысловасьці і гандлю, Бельгійская краіна зрабілася аднай з багацейшых капіталістычных краін. Аднак, як і Ў Ангельшчыне, капіталы згуртаваліся пераважна у руках нямногіх мільëнэраў, да якіх належаць фабрыкі і капальні і якія, апроч таго, зьмяшчаюць. частку сваіх капіталаў за межамі у прадпрыемствах Расіі, Украіны, Гішпаніі 1 іншых бедных капіталамі краёх. Побач з гэтым фабрычныя работнікі і вуглякопы жывуць у беднасьці і працуюць за маленькую плату.

Ужо многа дзесяцёхгодзьдзяў у краіне адбываецца ўпартае змаганьне паміж капіталістымі і работнікамі. Першым сваім заданьнем работнікі паставілі агульнае права выбараў у парлямэнт. Аднак забастоўкі бельгійскіх работнікаў канчаліся перамогай капіталу. Прадстаўнікі Бельгійскай Работніцкай Партыі ўвайшлі ў парлямэнт; змаганьне перайшло і туды, але да апошняга часу краінай кіравалі буржуазныя партыі. Праўда, цяпер у Бельгіі Ужо ўведзена агульнае права выбараў, але становішча работнікаў мала палепшылася. У час вайны напад немцаў і іx уціск адцягнулі працоўны люд ад змаганьня p капіталізмам. Бэльгійскія соцыялістыя злучыліся з буржуазіяй для барацьбы з немцамі.