Старонка:Географія Эўропы Заходняя Эўропа.pdf/52

Гэта старонка не была вычытаная
Расійская рэволюцыя і выхад Расіі з складу Антанты выклікалі абурэньне сярод бэльгійскіх соцыялістых. Усе яны зьяуляюцца ворагамі савецкага дзяржаўнага ладу. Аднак у 1920 г. і ў Бэльгì ўтварылася компартыя, якая ўваходзіць у склад Комінтэрну і мае на мэце рашучую барацьбу з капіталам.

Ніжэйшая асьвета у Бельгіі стаіць ня вельмі высока. Няпісьменных яшчэ вельмі многа сярод працоунай беднаты. Затое вышэйшая, асабліва-ж тэхнічная адукацыя мае вельмі добрае становішча. У бельгійскіх унівэрсытэтах вучыцца шмат чужаземцау. Бэльгійцы многа зрабілі ўва ўсіх галінах навукі і мастацтва. Бельгійскія пісьменьнікі пракладаюць новыя шляхі у поэзіі і могуць стаяць поплеч з найлепшымі пісьменьнікамі Ангельшчыны, Францыі і Нямеччыны.

Большая частка краіны (30440 кв. клм. з 7700 тыс. нас.) належыць да Бельгійскай дзяржавы, у якой прыблізна пароуну Флямандцаў і валенцаў.

Гэтая дзяржава стварылася пасьля паўстаньня тубыльцаў у 1830 г. за межамі Эўропы да Бельгіі належыць вялікая колёнія Конго (2414200 кв. клм. 15380000 нас.) у Афрыцы. Адтуль у Бэльгію прывозяць сланёвую косьць, каучук і пальмавы алей.

Паўднёва-заходнія ускрайкі краіны, у вадазборы вышняй шэльды і вышняй Самбры, уваходзяць у склад Францускай рэспублікі; паўднёваусходні куток складае маленькае самастойнае гэрцогства Люксембург (2586 кв. Клм. 270 тыс. н.), і паўночна-ўсходні куточак (Лімбург) належыць да Голяндыі.

Гарады Бэльгійскай краіны згуртаваліся у асабліва вялікай колькасьці ў паласе каменна-вугальных пакладаў.

Там, у даліне Маасу у багатай на вугаль, жалеза і цынк акрузе ляжыць багаты бэльгійскі горад Льеж (165 тыс. нас.) з фабрыкамі машын, зброі і іншых мэталёвых вырабаў.

У адным з прадмесьцяў (Гэршталі) знаходзяцца унівэрсытэт і вышэйшая тэхнічная школа, дзякуючы якім Льеж лічыцца адным з галоўных культурных асяродкаў краіны.

Заходняя частка паласы каменна-чугальных пакладаў належыць да Францыі. Там знаходзіцца і галоўная прамысловая акруга францускай дзяржавы, слынная апрацоукай ільняніны, мэталау, скуры, вырабам хімічных продуктаў і г. д. Унівэрсытэцкі горад Ліль (201000 нас. у 1921 г.), багатае прамысловае места Рубэ (113000 н.), Туркуэн (79000 н.) і шэраг іншых драбнейшых местаў бязмаль-што зусім зьліліся тут у адзін бяскрайна вялікі горад, у бясконцае згуртаваньне фабрык, рудняў і капальняў.

У сярэдняй узгаркаватай Бэльгіі на скрыжаваньні галоўных чыгуначных і штучных вадзяных дарог краіны ляжыць сталіца Бельгійскага каралеўства Брусэль (685 тыс. насельнікаў).