——— 49 ———
Арагонскае каралеўства, якое існавала ў сярэднія вякі, а потым злучылася з Кастыліяй у Гішпанскую дзяржаву, было нацыянальным каталёнскім гаспадарствам.
Гранадскія горы, або Сьера-Нэвада (сьнегавы хрыбет), як і Пірэнэйска-Кантабрыйскі горны ўклад, зьяўляюцца параўнаўча маладым зморшчавым ланцугом. Яны цягнуцца ад Гібральтарскай пратокі ўздоўж паўднёва-ўсходніх берагоў Пірэнэйскага паўвострава і ўжо пры першым поглядзе на карту здаюцца беспасрэдным працягам аднэй з галінак укладу паўночна-афрыканскіх Атляскіх гор. Гранадзскія горы яшчэ вышэй, чымся Пірэнэі. Вярхі іх нават улетку застаюцца пакрытымі плямамі сьнегу, а з найвышэйшай гары ланцуга - Мульхасан (3481 мэтр вышыні над роўнем мора) спаўзае нават ледавік, самы паўднёвы ў Эўропе. Схілы Гранадзкіх гор або зусім голыя, або апрануты толькі ўбогай травой ды рэдкім хмызьняком. Затое ўзьбярэжжа Міжземнага мора, засланёнае ад паўночных вятроў Гранадзкім ланцугом, адзначаецца цёплым падзваротнікавым кліматам, яшчэ цяплейшым, як ува Ўсходняй Гішпаніі. (Тут у горадзе Маляга тэмпэратура самага халоднага месяца студзеня +12,7°). Дзякуючы гэтаму, тутака добра ўзрастаюць самыя далікатныя расьліны Эўропы, нават пальмы, як дзе-небудзь у Афрыцы. Як і ўва Ўсходняй Гішпаніі, тут патрэбна штучнае абвадненьне зямлі, але ў хуэртах, апроч звычайных паўднёвых пладоў ды эўропэйскага збожжа, растуць рыс, баваўна, нават цукровая трысьціна й фінікавая пальма. Галоўным багацьцем краіны зьяўляецца вінаграднік, а галоўным прадметам вывазу - найлепшыя гатункі віна (між іншым вядомая маляга). Вінаграднік добра ўзрастае ня толькі па прыгор'ях, але й па схілах гор на такой вышыні, дзе ўжо ня могуць пасьпяваць далікатнейшыя гатункі паўднёвых пладоў. Каб лепей скарыстаць схілы гор і мець магчымасьць абвадняць іх, шмат у якіх месцах заводзяць прыступкавую культуру, ператвараючы нахіленую паверхню схілаў у шэраг паземных прыступак-тэрас. Дзякуючы штучнаму абвадненьню, гагатыя хуэрты стварыліся нават у сярэдзіне краіны, у далінах, з усіх бакоў абхопленых гарамі, дзе бяз штучнага абвадненьня магла існаваць толькі ўбогая стэпавая расьліннасьць.
