Старонка:Географія Эўропы Усходняя Эўропа.pdf/63

Гэта старонка не была вычытаная

Галоўнымі палявымі расьлінамі Беларусі зьяўляюцца жыта, авëс, бульба, ячмень, лён, грэчка. Значна меншыя прасторы засяваюцца гарохам, лшаніцай, каноплямі. Асабліва вялікую вагу мае бульба. Бульба — галоўная яда беларускага селяніна, бульба йдзе на спажыву жывеле, з бульбы вырабляўся адзін з галоўных продуктаў беларускага перадваеннага вывазу — сьпірытус. Наадварот, збожжа на Беларусі ледзь хапае для мясцовага ужытку. Перад вайной Беларусь купляла за межамі збожжа на некалькі мільёнаў пудоу болей, чымся сама вывозіла яго за межы. Недахват адчуваўся галоўным чынам у пшаніцы, якая любіць добрую глебу і лепш за ўсё ўзрастае ў Заходняй Беларусі і на паўднёвым усходзе. Па пескавых глебах Палесься засявалі многа грэчкі, але па лепшых глебах грэчку там патроху замяняла проса. Сярод тэхнічных расьлін найвялікшую вагу мае лён, які грае значную ролю ў вывазе з Беларусі. Больш за ўсё яго сеюць на поўначы і асабліва на паўночным усходзе нашага краю. На паўднёвым усходзе сеюць многа канапель, месцам трапляецца хмель. Пасьля вайны пачалі сеяць паўсюды табаку для ўласнага ўжытку. На паўднёвым усходзе ёсьць і прамысловае табакаводзтва. Нарэшие, могуць расьці на Беларусі і цукровыя буракі; у даўнейшыя часы тут было нават некалькі цукраварань, але конкурэнцыя ўкраінскага цукру задушыла гэтую галіну прамысловасьці.

Разьвіцьцю засеваў кармавых расьлін на Беларусі перашкаджала вялікая колькасьць прыродных сенажацяй-заліўных і балотных лугоў. Сена тут заўсёды хапала, яно нават вывозілася за межы ў спрасаваным стане. Калі-б былі асушаны вялікія прасторы беларускіх балот, плошча прыродных сенажацяй магла- яшчэ значна павялічыцца.

У апошнія часы пачалі ўсё болей засяваць канюшыны, вікі, цімаФейкі, сэрадэлі, пялюшкі, кармавых буракоў і г. д.

Дзякуючы вялікай колькасьці зялёнага корму, на Беларусі з даўных часоў гадавалася вельмі многа жывёлы. Масла і мяса, прынамсі да вайны, вывозіліся за межы ў значнай колькасьці. Параўнаўча з Заходняй Эўропай, у нас на кожную адзінку прасторы прыпадае мала дамовай жывёлы, але, прымаючы пад увагу слабую залюдненасьць Беларусі, можна сказаць, што быдла, авечак і асабліва сьвіней тутака хватае.

Добрыя прыродныя варункі знаходзіць для сябе гародніцтва і садоуніцтва. Па нашых гародах могуць дасьпяваць кіяхі і памідоры, якія кеп. ска растуць у суседніх краінах Паўночнай Маскоўшчыны. Для мясцовага ужытку па ўсіх вёсках і гарадох сеюць капусту, бручку, буракі, гуркі, гарбузы, рэдзьку, цыбулю, часнок і г. д. Прамысловае гародніцтва пашырана пераважна па вялікіх местах, дзе ёсьць збыт гародніны, ды па ста. раверскіх слабодах Паўднёвай Гомельшчыны.

Беларусь лічыцца бацькаўшчынай галярэпы, але цяпер гэтую гародніну ў нас мала дзе сеюць.