жыў, што суразмоўнік яго быў з непакрытай галавою, і гэта выклікала ў яго давер’е.
— Скажыце, вы з гэтай вуліцы? — запытаў ён.
— Так, а што?
— Ці можаце вы паказаць мне дом нумар сем?
— На што табе нумар сем?
Хлопчык спыніўся, баючыся, што ён сказаў надта многа. Ён энергічна засунуў пальцы ў валасы і сказаў:
— Трэба.
У галаве Жана Вальжана мільганула раптам думка. Роспач мае часам сваю празорлівасць. Ён сказаў хлопчыку:
— Хіба ты прынёс мне пісьмо, якога я чакаю?
— Вы? — сказаў Гаўрош. — Вы — не жанчына.
— Пісьмо гэтае для мадэмуазель Казеты, праўда?
— Казеты? — прамармытаў Гаўрош. — Так, здаецца, гэта тое самае смешнае імя.
— Дык вельмі добра! — сказаў Жан Вальжан. — Яно павінна быць перадана праз мяне. Давай!
— У такім выпадку вы павінны ведаць, што я прышоў з барыкады?
— Вядома, — адказаў Жан Вальжан.
Гаўрош выняў з кішэні пісьмо і падаў яго Жану Вальжану.
— Хутчэй толькі перадайце яго, — дадаў хлопчык. — Яго чакаюць.
— Адказ прыслаць у Сен-Меры? — запытаў Жан Вальжан.
— Вы штосьці зблыталі, грамадзянін. Пісьмо гэтае з барыкады на вуліцы Шанврэры, куды я зараз і вяртаюся. Да пабачэння!
І з гэтымі словамі Гаўрош, як куля, паімчаўся па вуліцы. У адзін міг хлопчык знік у туманнай цемры ночы, і вуліца зноў пагрузілася ў маўклівую цішыню. Праз некалькі хвілін здалёку данёсся, аднак, зноў звон разбітага шкла: гэта Гаўрош на сваім шляху разбіў яшчэ адзін ліхтар, на вялікі жах заснуўшых абываталяў.
Жан Вальжан вярнуўся да сябе з пісьмом Марыуса у руках. Казета і Тусен спалі. Ён вобмацкам, дрыжучы, запаліў свечку, узлакаціўся на стол і пачаў чытаць.
Пры вялікіх хваляваннях не чытаеш, а накідваешся, так сказаць, на паперу. Спачатку пераскокваеш праз словы, увага ліхарадкава ўзбуджана, і схопліваеш толькі агульны сэнс напісанага: падрабязнасці знікаюць. У запісцы Марыуса да Казеты Жан Вальжан бачыў толькі гэтыя словы: „Я паміраю. Калі ты будзеш чытаць гэта, душа мая будзе лунаць каля цябе.“
