роўскі. Гэтыя асобы, як відаць з гэных крыніц, "Мużусkuju Praudu" распаўсюджвалі, выдавалі і былі за гэта суджаны[1].
Вось-жа маглі гэныя асобы, а так-жа і розныя іншыя, пашыраць "Muż. Praudu" і даваць грошы на яе выдавецтва, а з гэтым адначасна Каліноўскі, як народнік і знаўца беларускай мовы, мог быць яе душой і рэдактарам. З усяго, што аб Каліноўскім і „Muż. Praudzie" ведаем, гэтак і выглядае. Асобы-ж, аб якіх успамінае Агурскі, зьвязаныя так ці інакш з "Muz. Praudaj", сталіся ведамымі толькі прыпадкам, асабліва, калі злавіла іх у лучнасьці з "Muż. Pr." паліцыя, бо-ж была гэта часопісь сьцісла конспірацыйная. Дзеля гэтых прычын у гэных успомненых расейскіх крыніцах не ўспамінаецца нічога аб Каліноўскім. А што Валеры Врублеўскі прынамсі да выдавецтва некаторых нумароў "Muż. Praudy" сапраўды належыў, расказваў мне аб гэтым ведамы, сяньня ўжо памёршы, адвакат Тад. Врублеўскі, якому Валеры прыходзіўся родным дзядзькам.
У іншай жа савецкай крыніцы, іменна — ў Энцыклёпэдыі, якая вышла двама гадамі пазьней ад працы Агурскага, Каліноўскі прадстаўлены, як барацьбіт за нацыяналь
- ↑ "Следующие источники указывают на Врублевскаго і Томашевскаго, как на издателей Muž. Praudy".
а) в Колоколе" № 162, 1863 г. описвается процесс Томашевскаго и Петровскаго, происходивший в Вильно в мае 1863 г. Они обвинялись в распространении „Muż Praudy". Петровский был осужден к 6-ти годам каторжных работ с конфискацией имущества, а Томашевский к 4 годам каторжных работ.
б) В "Вперед" № 40 на стр. 670 указывается, что "Muż. Prauda", выходившая в 1862-63 г. в Гродненской губ., издавалась при участии Врублевскаго.
в) в книге "за 100 лет", часть 2, изданной Степняком и Бурцевым, указывается на стр. 55, что издателями "Muż. Pr." являлись генерал Парижской Коммуны Врублевский и Томашевский.
г) Во втором выпуске заграничнаго журнала "Былое", выпущеннаго в 1906 г. Донской Речью в России на стр. 126 указывается, что издателями "Muż. Pr.. были Врублевский и Томашевский.
Во всех этих источниках совершенно не фигурирует имя Кастуся Калиновскаго" (С. Агурский - Очерки по истории революционнаго движения в Белоруссии. 1863-1917. Минск 1928, бач, 20, дапісак). Зазначаем адначасна, што ў гэтай кнізе знаходзіцца перадрук усіх сямёх нумароў "Mużyckaj Praudy". Спатыкаецца так-жа зацемка (бач. 17), што ўсіх нумароў "Muż. Praudy" было выпушчана дзевяць.