Старонка:Да пытаньня аб беларускім элемэнце ў «Слове аб палку Ігаравым» (1929).pdf/23

Гэта старонка не была вычытаная

зерніцкім. Але цікава адзначыць, што некаторыя злучэньні, ня знойдзеныя ў Шэйна і Насовіча і не занатаваныя акад. В. Перэтцам, зьяўляюцца звычайнымі ў зборніку гомельскіх песень, запісаных З. Радчанкай і ў запісах Мезерніцкага.

Так, напрыклад, адносна злучэньня каменныя горы" акад. В. Перэтцам сказана: „белорусская вусная традыцыя, як відаць, ня ведае злучэньня з гэтым эпітэтам, карыстаючыся замясьціцелямі: „гара высокая", „горы крутыя" і інш...[1].

Між тым ў Радчанкі гэтае злучэньне занатавана каля 10 разоў:

Да за каменною за горою (Р. 74)

Гара каменістая (87), гору каменную (101 і 102).

Ай да за гарою, да за каменною
Не по правде жил муж и с женою... (137 ст.)

Через гору каменную орел воду носить,
Молодая девчиночка козаченька просить (157).

У нас поле грошевое,
У нас горы каменныя,
А речечки медовыя
Бережочки восковыя (199).

За горою каменною росло жито з лободою
Там Татьяна жито жала, на дорожку поглядала
Иваночку увидала... (225)

У Мезерницкага:
Зажурылася каменная гара,
Што не ўрадзіла шолковая трава
(Ж. С. 1909, в. I, 82 стар.)..

Можна адзначыць яшчэ: „дружку милому" (P. 235) зам. „милый лада", „милыя хоти“ „Слова" (12 стар.); „старый старычок" (зам., старый Ярослав „Слова"):

Эй ты, старый старычок,
Пусты мене у садочок... (Д.-3. 57 стар.).

У „Слове" — „столы золотые" („отня злата стола" -20 стар.); для параўнаньня можна прывесьці з песьні:

Як будешь ты да женитися, помощу мосты
Мосты все калиновые,
Поставлю столпы, да все золотые (Р. 111 стар.)
і далей — Зазьяюць столпы все золотые...

У „Пѣснях пінчуков" Даўнар-Запольскага (201 стар.): „золотая подкова", „золотое копытца", „золотого седла", „золотое кресло", „золотыя токи“.

2. Некаторыя іншыя ўвагі і паралелі:

  1. В. Н. Перетц. К изучению „С. о п. И“. ИОРЯСАН, ХХХ, 171.