Старонка:Да пытаньня аб беларускім элемэнце ў «Слове аб палку Ігаравым» (1929).pdf/27

Дунай у значэньні ракі наогул (Дѣвицы поютъ на Дунаи"„Сл." 30 стар.) вельмі часта сустракаецца ў беларускай песьні:

Ой ты белая береза,
Докуля тобе стояти,
На Дунай гольля спускати?

(Р. 22) і таксама стар. 49, 93, 114, 120, 126, 136, 141, 143, 146, 157, 160, 184 і інш., Косіч стар. 92; 111 і інш., Мезерніцкі - 1909, в. І, стар. 83; 1909 г. в. ІV, стар. 71, 1910, в. І-ІІ стар. 92 і інш.

Жир, жирны ў „Слове" ў значэньні багацьця („обилия"): „погрузи жир во днѣ Каялы" (16), „жирня времена", „печаль жирна (14 ст.) і інш.. Параўн. у слоўніку Насовіча (стар. 156): „жираваць" ,,кормить до сыта, откармливать“. „Дурная матка жыруець сынка на шыбеніцу", „Жыраваньне" — „обилие в пище". „Жыраваньня ня будзець, да й голадзен ня будзець". У песьнях:

Ой ты селезень, а я вуточка,
Ты полетишь, а я туточка;
Ой ты полетишь на жированьне,
А мене кинешь на гореваньне (Р. XXІV, № 28).

...полетишь (селезень) на жированьице,
А мине кинешь на гореваньне,
Ой ты будешь там жировати,
А я буду тут горевати. (Р. 11-12).

Клекот („Орли клектомъ на кости звѣри зовутъ" — „Сл." 8 стар.) Параўн. вядомае на Беларусі, клекатаць" („буслы клякочуць"). У беларуска-расійскім слоўніку М. Байкова і С. Некрашэвіча гэтае слова мае наступнае значэньне: а) „клокотаць" і б) „кричать подобно аисту".

Кожухы (творны скон ад кожух — „Сл." 8 стар.),

Пошла теща ў село
Кожуха добываты (Д.-3. 21 стар.).

Коли ў звычайным сэнсе („Сл. " 18 стар.) — „Калі пыль на баране, дык і блін на рэшаце" — прыказка.

Котора. („Сл." 16 стар.). У слоўніку Лаўрына Кукеля (Зызанія) г., які быў надрукаваны ў Вільні: „Котора" ў сэнсе сварка (Крывіч 1924 г. № 2 (8), стар. 58).

Лелѣяць. (У „Слове“ „лелѣють месть" (18 стар.), „лелѣючи корабли" (26 стар.). У песьні:

Там на море дый на сининьким,
Лелея вода на море. (Шн. Б. п. 122 стар.)

(Параўн. прыпеўку „Ох і я в Лелю "... — Шб. Гістор. беларус. этнограф.“, прыпеўка да песьні

Ой пушчу стрелу
По всему селу...).