плыло па волі ветру. Карвет адхіліўся ад курса і апынуўся паўднёвей, чым трэба было. Цяпер яго больш не абаранялі берагі Джэрсея і Гернсея: ён апынуўся без прыкрыцця ў бурлівым моры. Вялікія валы лізалі яго адкрытыя раны: то была небяспечная ласка. Хваляванне рабілася пагражальным. Лёгкі берагавы вецер пераходзіў у шторм. Насоўваўся шквал, можа нават бура. За пятнаццаць крокаў нічога не было відаць.
Пакуль каманда сяк-так, з большага, папраўляла пашкоджанні на сярэдняй палубе, затыкала прабоіны і размяшчала ў баявым парадку ўцалелыя гарматы, стары пасажыр падняўся наверх.
Ён стаяў там, прысланіўшыся спіною да грот-мачты.
Задумаўшыся, ён не заўважыў, што на карвеце адбываецца нейкі незвычайны рух. Шэвалье, дэ-Ла-В'ёвіль загадаў салдатам марской пяхоты выстраіцца па абодвух баках грот-мачты, а матросы, якія ўдзельнічалі ў гэтым манеўры, па свістку боцмана размясціліся, стоячы, на рэях.
Граф дзю-Буабертло наблізіўся да пасажыра.
За ім ішоў чалавек у падраным адзенні, разгублены, з ашалелым поглядам, але ўсё-ж такі задаволены.
Гэта быў кананір, што перамог гармату.
Граф па-вайсковаму вітаў старога ў сялянскім убранні і сказаў:
— Генерал, вось гэты чалавек.
Кананір стаяў, выцягнуўшыся ў фронт і скромна апусціўшы вочы.
Граф дзю-Буабертло казаў далей:
— Генерал, ці не знаходзіце вы, што ўчынак гэтага чалавека заслугоўвае ўзнагароды?
— Так, знаходжу, — адказаў стары.
