— Яму ніякай справы да гэтага не было, — праз зубы прамармытала дачка.
— Але сустрэліся мы тварам у твар, — сказала старая. — Я гаварыла з ім, і ён гаварыў са мною. Я сядзела і пазірала яму ўслед, калі ён ішоў па доўгай алеі; і з кожным яго крокам я праклінала яго душу і цела.
— Гэта не перашкодзіць яму шчасліва жыць, — пагардліва адазвалася дачка.
— Так, ён шчасліва жыве, — сказала маці.
Яна змоўкла, бо твар дачкі, якая сядзела перад ёю, быў пакарэжаны ад шаленства.
— Ён жанаты?
— Не, любачка, — сказала маці,
— Збіраецца жаніцца?
— Не, любачка, наколькі мне вядома. Але яго гаспадар і сябра ажаніўся. О, мы можам пажадаць яму шчасця! Мы можам ім усім пажадаць шчасця! — закрычала старая ў моцным узрушэнні. — Нам усім гэта жаніцьба дасць шчасце. Вось успомніце маё слова.
Дачка паглядзела на яе і чакала тлумачэнняў.
— Але вы прамоклі і стаміліся, вам хочацца есці і піць, — сказала старая, кандыбаючы да шафы. — А тут мала чаго знойдзецца, ды і тут таксама, — яна апусціла руку ў кішэню і выклала на стол некалькі поўпенсавікаў, — і тут мала. Эліс, любачка, у вас няма грошай?
Прагны, хітры, напружаны выраз, што з'явіўся на яе твары, калі яна пра гэта пыталася і сачыла за тым, як дачка дастае з-за пазухі нядаўна атрыманы падарунак, выявіў адносіны паміж маткай і дачкой бадай ці менш поўна, чым словы маці.
— Гэта ўсё? — запыталася маці.
— Больш у мяне няма нічога, і гэтага-б не было, калі-б мне не падалі міласціны.
— Калі-б не падалі міласціны, любачка? — паўтарыла старая, прагна нахіляючыся над сталом, каб паглядзець на грошы, нібы не давяраючы дачцэ, якая ўсё яшчэ трымала іх у руцэ. — Гм! Шэсць і шэсць — дванаццаць і шэсць — восемнаццаць… так… Трэба патраціць іх ашчадна. Пайду куплю чаго- колечы паесці і выпіць.
З большай жвавасцю, чым можна было чакаць ад яе, мяркуючы па выгляду, бо старасць і ўбоства, здавалася, зрабілі яе не менш слабой чым уродлівай, яна завязала дрыжачымі рукамі істужкі старога капялюша і захінулася ў парваны шаль, усё з тою-ж прагнасцю пазіраючы на грошы ў руцэ дачкі.
— Якое шчасце дасць нам гэта жаніцьба, матуля? — запыталася дачка. — Вы мне так і не сказалі.
— Шчасце для нас у тым, — адказала тая, слабымі рукамі папраўляючы шаль, — што кахання там зусім няма, мая любачка,
