Рос хлапчук міг у міг, рос па днях, па начах,
У пяць год быў асілкам высокім;
Ступіць крок — грук ідзе па лясах і палях,
Грэе-лашчыць усё ясным вокам.
Вырваў з корнем сасну і на цмока пайшоў
Ваяваць на абшырным балоце.
Брыў-хадзіў доўгі час, таго цмока знайшоў,
Пачалася там бітва — страхоцце.
Аж балота у стогн, аж дрыжэла яно,
Аж кіпела вада, бы ў катлішчы.
Кінуў цмока ў вір-глыб ён на самае дно,
Ад крыві парудзела багнішча.
Волат рад, волат горд сваёй сілай страшной,
А няма з кім падужацца болей,
Стукне ў неба ілбом, трах па сонцы сасной,
Нібы ўночы, сцямнелася ў полі.
Волат рад, волат горд крэпам плеч, сілай рук,
Кроў у жылах гарыць і буяе.
Кулаком аб зямлю грук і грук, стук і стук,
Зацвіла на душы думка злая.
Пачаў свет на свой лад гартаваць, папраўляць,
Перайначваць нанова парадкі;
Выпіў воду з азёр і давай абліваць
Той вадою сялянскія хаткі.
Курган соваў рукой — то адзін, то другі, —
Нібы порхаўкі, з месца на месца;
Кінуў луг на лясы, кінуў лес на лугі, —
Няма з сілай сваёй куды лезці.
Моц па сэрцы стучыць, крэп гудзіць па касцях,
Мучыць волата дзікая смага:
Трэба штосьці рабіць на прасторных палях —
Усёроўна ці добра, ці блага!..