нібыта хтось падглядаў. Брат не падымаўся з лавы, дзе спаў, і гэта непакоіла Франуся. А мо’ Платон асьцерагаецца?
— Што-ж у Драбінках чуваць? — запытаў ён цішком. — Чакаюць палякоў ці не?
— Пэўна скора прыдуць — бо бальшавікі вывозяцца. Усё-ўсё пазабіралі з рэўкому ды з маёнтку. Некалькі падводаў выправілі, растлумачыў бацька.
— І яшчэ ўсё зьбіраюцца браць, — дадала маці.
— А самі як? Выехалі, ці засталіся яшчэ? — дапаўняўся Франусь.
— Не, дзеткі, — яшчэ процьма іх тут. Нядаўна найшло, што ў маёнтку памясьціцца ня могуць. Каравулаў — поўна вёска…
— Лажэцеся ўжо вы, — недавольным голасам падаў Платон, — найшлі час гэткую гутарку вясьці.
Якраз на вуліцы пачуўся сьвіст. У адказ забрахала некалькі сабак. Франусь мігам прылёг на лаве, дрыжучы ўсім целам. Бацька адыйшоў к печы, а маці прыгнулася к зямлі.
— Вось кожны раз нешта бунтуюць ды бунтуюць, — шэптам выказалася яна, — няма ім зводу, гэтым паганым бальшавіком. Хай-бы ўжо хутчэй яны ўцякалі…
Між хаты прабегла некалькі чалавек. Дзесьці, ля рэўкому, два разы стрэльнулі. Як быццам-бы нехта крычаў; стукалі калёсы фурманак.
Франусь калаціўся, як у трасцы. Колькі было мажлівасьці, ён туліўся да сьцяны. Бегатню каля хаты ён прыняў за самую страшную адзнаку. Хаця-б не пагоня за ім? Уцячы-б з хаты? І хацелася і баяўся. А калі хто стаіць каля хаты? Што тады? Не, лепш заставацца ў хаце.
Жадалася мець раду ад бацькоў, ды нешта трымала язык. Нельга гутарыць ні ў якім разе.
У хаце стаяла ціш, нібы нікога ня было ў жывых. Можна было бзынканьне мух прыняць за посьвіст ветру.
Так працягнулася каля гадзіны. На вуліцы даўно заціхла трывога. Вёска мэрам замерла ў спакоі, а ў хаце Доўбняў ніхто не падаваў жыцьця.