вечны Бога мусіць быць над кожным. Чаго Ён ад мяне жадае?.. Ці Ягоная помач мне не патрэбна?.. Я хацеў высокага зразуменьня і вялікіх учынкаў. Мысьль мая аднак спакарнела, відзячы сваю слабасьць і зьменнасьць... Я маліўся".[1].
Тут першы раз пазнаецца ён з беларускім адраджэнскім рухам, спаткаўшыся з „Нашай Нівай".
Урэшце ў восені 1908 г. і ў наступных спатыкаем Сваяка у Духоўнай Сэмінарыі ў Вільні. Вось што ён аб гэтым піша:
„Праз тры гады сэмінарскіх студыяў я працаваў ня помнячы аб Божым сьвеце, аж на чацьвертым цяжкі сэмінарскі сыстэм зламіў мяне: я мусіў выехаць у горы, каб ратаваць сваё здароўе. У гэтым часе аддаў я ў рэдакцыю „Беларуса" першыя свае творы "Прад Богам“ („Беларус" № 28, 1913 году) і пачаў адтуль працу ў разьвітку беларускай народнай ідэолёгіі. Прабыў зіму 1912 і 1913 г. у Закапаным і з гэтай прычыны толькі вясной 1915 г. высьвяціўся на ксяндза ў Петраградзе"[2].
Ідэолёгічныя Сваяка заінтарэсаваньні ў гэтым часе відзім з наступнага яго ліста да брата з 1. IV:
„Рух палітычны ці наагул грамадзкі мае падклад этычны, дык у такіх перасіленьнях, якія мы перажываем, ці-ж можа быць душа чалавека спакойнай? Адраджэньне
