О край мой родны! Куды я ні гляну,
Гдзе лёс мой дзіўны мяне не закіне,
Штоколеч думкай сваей не закрану:
Са мной ты ўсюды у кожнай гадзіне.
(О край мой родны).
Думкай Сваяк вечна там, дзе яго плача маці", дзе яго "брат з бяды марнее", дзе "пануюць шчэ чужынцы“.
У натхненьні паэт бача ўжо народныя натугі дзеля яго волі, бача лепшую, узыходзячую над Беларусяй, зару ейнай будучыны:
Ідзе вось ясная пара,
Правіду сьвеціць нам зара,
Айчына - Маці - Беларусь
Гарой, жыва!
(Гымн роднай зямлі)[1].
Найбольш гора дазнаў народ беларускі ў цяжкой сваей гістарычнай падарожы ад суседзяў усходніх і заходніх. З іхняга-ж боку і надалей найвялікшая небясьпека для нашага народу. Але вось паўстаючы да сьведамага, адроджанага нацыянальнага жыцьця, народ беларускі спраўляецца і з гэтай небясьпекай. Грозныя ворагі Беларусі ў творчай думцы паэта адыходзяць на бок і ўжо перастаюць быць ворагамі:
А во страпянуўся род той гругановы!
Быў здалёку чутны гоман нейкай мовы.
Дзівам зьдзівавалісь няпрошаныя госьці,
Бо з зямлі паўсталі беларускія косьці...
(Ой на Русь ды Белу).
Груган з усходу, а крук з заходу
Дарма там жыру шукае
Бо зерне спорна, у волю прасторна,
Хутка пад неба ўзрастае.
(Загляне сонца)[2].
