менні ўжо не залатыя, як удзень, а злавесна чырвоныя — яны прадракаюць навальніцу.
На лаўцы падсудных сядзіць ужо не Морыс Джэральд, а Касій Кольхаун.
Гэта, бадай, адзіная перамена ў карціне суда.
Суддзя той самы, тыя самыя прысяжныя, той самы натоўп. Розніца толькі ў іх адносінах да абвінавачваемага. Яго вінаватасць ужо больш не ставіцца пад сумненне. Яна відавочная. Усе доказы ў наяўнасці.
Нехапае толькі аднаго звяна, калі так можна сказаць у даным выпадку: не высветлена пабуджэнне да забойства. Чаму Касій Кольхаун забіў свайго стрыечнага брата? Чаму адсек яму галаву? Ніхто не можа адказаць на гэта пытанне, апрача самога забойцы.
Судовы разгляд скончыўся хутка. Прысуд — «Вінаваты» — вынесен. І суддзя, зняўшы сваю панаму, ужо збіраецца адзець чорную шапачку, змрочную эмблему смерці, каб агаласіць прысуд.
З урачыстай фармальнасцю абвінавачваемаму прапануюць сказаць апошняе слова.
Ён уздрыгвае. Гэтая прапанова, як пахавальны звон, гучыць у яго вушах. Ён дзіка аглядаецца навокал, глядзіць з безнадзейнасцю, не сустракаючы ні ў кога ніякай спагадлівасці.
— Ці можаце вы сказаць што-небудзь у сваё апраўданне, каб адхіліць смяротны прыгавор? — агалашае суддзя.
— Не, — адказвае ён, — мне няма чаго сказаць. Прыгавор справядлівы. Я заслугоўваю пакарання смерцю. Зусім правільна, — прадаўжае Кольхаун, — што я забіў Генры Пойндэкстэра, застрэліў яго ў гушчары лесу.
З натоўпа далятае нейчы мімавольны крык. Гэта хутчэй крык жаху, чым абурэння. Таксама мімавольна вырываецца і стогн у бацькі забітага.
— Пасля майго прызнання дзіўна было-б, калі-б я разлічваў на памілаванне. Я зусім заслужыў жорсткае пакаранне. Але ўсё-такі я не хачу пакідаць жыцця з ганебным кляймом злоснага забойцы. Вы пытаецеся, чаму я забіў і што было пабуджэннем да гэтага злачынства? У мяне не было ніякіх пабуджэнняў да гэтага забойства.
У натоўпе заўважаецца новае хваляванне; яно выдае здзіўленне, цікаўнасць і абурэнне.
Але ўсе маўчаць і не робяць ніякай спробы перапыніць прамову.
— Вы здзіўлены гэтым? Тлумачэнне вельмі простае: я забіў яго памылкова.
У натоўпе чуюцца выкрыкі здзіўлення.
Абвінавачваемы прадаўжае:
— Так, памылкова. Цяжка перадаць, што мне давялося пера-