Старонка:Крывічы.pdf/17

Хмару разьвеялі хлопцы, што сядзелі разам з Тацянай. Адзін з іх ціхенька пырснуў, другі адкрыта засьмяяўся, да іх далучыўся Галакцёнак. І тады ўжо пашло: хто выдумляў які жарт, хто сьмяяўся — адылі так, каб ня чуваць было ў суседнім пакоі.

Тацяна выпіла тады, як скончылася вячэра. Яна зноў была вясёлая, гаваркая, быццам нічога і ня было, — толькі ўпарта ня ўзьнімала вачэй на Сьляпня ды сьцеражліва абыходзіла тое месца, дзе ён знаходзіўся.

Пасьля вячэры частка мужчын заселі зноў за прэфэранс, іншыя завялі політычную гутарку, а Саўка Малахавіч сабраў вакол сябе купку моладзі і закамандаваў сьпяваць беларускія песьні. Ён сьпяваў і сам — ціхенька, каб ніхто не пачуў, — а калі няўпрыцям заводзіў троху мацней, дык рабіў страшэнна спалоханыя вочы і пасьпешна затыкаў рот рукамі.

Галасоў добрых ня было амаль-што ні ў кога. Але ў кожнага было пачуцьцё, замілаваньне да роднае песьні, кожны ўкладаў у сьпевы ўсё сваё сэрца. І выходзіла зусім прыгожа. Памалу каля сьпевакоў сышліся бадай-што ўсе, хто быў у хаце. А Саўка Малахавіч так расхадзіўся, што адважыўся прадэклямаваць аблюбёны свой верш—„Маладая Беларусь“. Усе ня раз ужо чулі з яго вуснаў гэты прыгожы купалаўскі верш, але адназгодна выказалі жаданьне слухаць яго і цяпер.

Стары дэклямаваў з захапленьнем. Яго тонкі сіпаваты голас набываў вострую патэтычную напружанасьць і дрыжэў ад наплыву пачуцьця. У найбольш моцных мясцох ён зусім перарываўся, і тады старому прыходзілася з рэзкай патугай выкрыкваць паасобныя словы. А заключ­ныя радкі ён прачытаў амаль-што са сьлязьмі на вачох:

Падымайся з нізін, сакаліна сям‘я.
Над крыжамі бацькоў, над курганамі!
Занімай, Беларусь, маладая мая.
Свой пачэсны пасад між славянамі!

І вось тут якраз трэба было вытыркнуцца гэтаму пракудніку Кухціку. Ён прапанаваў таксама прачытаць адзін свой верш і, атрымаўшы шумлівае запрашэньне, стаў у адпаведную постаць.

— Загаловак майго новага вершу—„Дырдом“.

Нехта нясьмела спытаўся:

— Што гэта „дырдом“?

Кухцік крыва зірнуў на яго.

— Дагары нагамі.

І пачаў чытаць. Верш быў напісан гладка і звонка—нават з залішнім рытмічным бляскам, — але сапраўды ўсё ў ім было дырдом. Ашалелыя вобразы лезьлі адзін на аднаго, куляліся, перакідаліся, рабілі самыя дзівосныя сарто-мортале. Палкія эпітэты спляталіся з гарэзьлівымі параў­наньнямі ў нейкім дзікім экзотычным танцы. І над усім гэтым — гром жудасных алітэрацыі маланкі нечакана-сьмелых рыфм і асонансаў, сіпеньне, сьвісьценьне, гудзеньне і г. д.