бы у него что хотел. И кнзь великиі Олкгирдъ [сожалися и] любовь свою над ним учинил [из Москвы его нё добывал и] мир с нім взял. И потом смолву[1] учинивши и сам кнзь великиі Димитреи Иванович к нему выѣхал і с нимъ видялся и дары многие [безчисленно золота серебра и дорогим жемчугом и собольми и инным дорогим, и дивным звѣрем мохнатым князя] великого кнзя Олкгирда даровал и шкоду што он в землю [его] идучи принял то ему заступилъ і затым[2] Олкгирдъ рек великому кнзю: (ачкольвек)[3] есми с тобою и помирилися, но мнѣ ся іноче не годить[4] а ни достоит толкѣ хочю под городом твоим Москвою копие свое приклонити,[5] а ту славу учинити што великиі кнзь Литовскиі и Рускиі и Жемойтцкиі Олкгирдъ копие свое под Москвою приклонил. И всѣдши сам на конь и копие свое вземши в руки и приѣхав к(о) городу и копие свое к городу приклонилъ и ѣдучи назад и рѣкъ такъ великим голосом: княже великиі Московскиі памятуи то, што[6] копие Литовское стояло под Москвою. И потом кнзь великиі Олкгирдъ со всѣми воиски своими с великою честию і со многимъ [полоном и невымовным добытком звоевавши[7]] и городы многие побравши и границу учинил по Можаескъ а[8] по Коломну и много людеи попленил [и зо всими людьми своими в цѣлости во свояси отыде].
ГРАМАТА КНЯЗЯ АЛЬГЕРДА КАНСТАНТЫНОПАЛЬСКАМУ ПАТРЫАРХУ 1371 Г. (Срезневскій, „Славяно-русская палеографія“).
У пачатку 1371 г. Альгерд прасіў Канстантынопальскага патрыарха назначыць асобнага мітрапаліта для Літоўскай праваслаўнай царквы, бо Маскоўскі мітрапаліт Аляксей:
„благаслаўляе масквіцян на праліцьцё крыві… хто прысягаў мне і ўцёк у Маскву, з таго мітрапаліт зьнімае прысягу“.
„М(У)Ч(Е)НІЕ СТЫХ НОВОЯВЛЕНЫ(Х) МЧНКЬ РОДО(М) ЛИТВЫ ІОАННА, АНТОНІЯ І ЕЎСТАѲІА. ЛИТОВСКАЯ(Ж) ИМЕНА КРУГЛЕЦЬ, КОУМЕЦЬ, НЕЖИЛО“. Захавалася ў Пралогу 1512 году (Вілен. публ. бібліатэкі), напісаным і апраўленым у Любчы. Жыцьцёпісы мучанікаў былі сьпісаны праўдападобна ў Маскве перад канонізаціяй, каля 1355 году. Астанкі гэтых мучанікаў, як кажа пр. Карскі („Белорусы“ Т. ІІІ), былі для канонізаціі перавезены ў 1374 годзе ў Канстантынопаль і там канонізаваны патрыархам Філафеям, паводле-ж жыцьцёпісу, — пахаваны ў Вільні ў царкве сьв. Мікалая. Першапачатковы рукапіс загінуў. Для канонізацыі мусіў быць пераклад жыцьцёпісаў і на грэцкую мову ды такжа не захаваўся; захавалася нейкім чынам сэрбская рэдакція з ХV ст.
Зьмест гэтай легенды такі. Манах, па імені Нэстар, навярнуў у хрысьціянства двох віленскіх Альгердавых дваранаў, родных братоў Кумца і Нежыло. Гэты браты, прыняўшы хрысьціянства, перасталі прытрымлівацца паганскіх абычаяў і, пэўне, трымалі сябе вызываюча ў стасунку да паганскай абраднасьці і духавенства. Альгерд загадаў пасадзіць іх у вязьніцу. Кумец і Нежыло (у хрышчэньні Іоан і Антоні), будучы ў вязьніцы абярнулі яе ў мейсца пропаведзі, чым выклікалі замяшаньне ў горадзе. У выніку захадаў
