Старонка:Ластоўскі В. Гісторыя беларускай (крыўскай) кнігі.pdf/148

Гэта старонка не была вычытаная

ГРАМАТА ПОЛАЦКАГА ВЯЛІКАГА КН. АНУФРАГА ПОЛАЦКАМУ ПРАДЦЕЧАНСКАМУ МАНАСТАРУ, КАЛЯ 1399 Г. Грамата гэта ўпісана ў пэргаміннае Евангельле XIII–XIV ст., якое перахоўваецца ў Петрагр. Публ. бібліат., аддзел І, № 17. Надрукавана ў „Актахъ Зап. Россіи“, І, № 14. Пісана прыгожым уставам з мастацкімі застаўкамі і пачатковымі стылёвымі літарамі (гл: „Витеб. Стар.“ Т. V., ч. І., б. 11–14).

Прадцечанскі манастыр быў на востраве пасярод Дзьвіны; заложаны гэты манастыр кн. Ануфрыям, як гэта відаць з яго граматы, а такжа з опісу царкоўных і манастырскіх зямель, якія знаходзіліся ў воеводзтве полацкім і былі аддадзены С. Баторым полацкай езуіцкай калегіі. Опіс зроблены Скуміным Тышкевічам ў 1580 годзе. Цяпер гэтага манастыра няма (гл. „Витеб. Стар.“ Т. V, ч. 1-я, бал. 11).

Аб Полацкім князю „Онуфріі“ летапісцам нічога няведама.

ЎКЛАДНАЯ ІВАНА НІКАНАВІЧА ХІV СТ. Еванг. ХІІІ–ХІV стаг. СПБ. Публ. біб. „Собр. Погодина“ № 12, л. 128 б. Выдана А. І. Сабалеўскім, „Р. Ф. В.“, ХV, 14.

ЎКЛАДНАЯ АНДРЭЯ ДАНІЛЬЕВІЧА ХІV СТАГ. ЕВАНГ. ХІІІ–ХІV СТАГ. У СПБ. Публ. біб. „Собр. Погод.“ № 12, л. 35 об. Выдана А. І. Сабалеўскім Р. Ф. В., ХV, 14.

МСЬЦІЖСКАЕ ЕВАНГЕЛЬЛЕ ХІV СТАГ.; знаходзілася ў Вілен. Публ. бібл., № 2.

У канцы чытаем: „зъ Менска Василей Микитичъ Лахъ, бурмистръ мѣста Менского, до Мстижи до Юрья светого отдалъ до храма Божьяго“.

Пісана на гладжаным пэргаміне уставам ХІV ст. ў дзьве гранкі па 24 радкі ў кождай. Усяго ў Евангельлі 358 балонак. Рукапіс добра захаваны. Асаблівай увагі годны застаўкі і пачатковыя літары, рысаваныя з вялікім мастацтвам, выабражаючыя ў дзіўных і рознаякіх формах птахаў, зьвераў, зьмеяў і інш. Судзячы па стылю заставак і літар, гэтае Евангельле магчыма ранейшага часу.

ПСАЛТЫР ХІV СТАГ. на пэргаміне, знаходзіцца ў СПБ. Публ. бібл. (F. 1. 2).

У канцы рукапісу ёсць прыпіска, што кнігу гэту дала Ульяна, ў мністве Елена, ў царкву арх. Міхайлы на памінак:

… „сию книгоу дала раба бжия ульяна нареченаяво иноческом житьи Елена цркви чюд стго архангела михаила на поминохъ господину своему князю великому Глебу Смоленоскому и мнѣ инокини Еленѣ і нашимъ дѣтем“.

З гэтай прыпіскі можна бачыць, што рукапіс быў дараваны ў нейкую царкву сьв. Міхайлы, ад Смаленскай княгіні Ульяны, жонкі Смаленскага кн. Глеба.

У мове рукапісу відаць крыўскія асобнасьці.