Старонка:Ластоўскі В. Гісторыя беларускай (крыўскай) кнігі.pdf/413

Гэта старонка не была вычытаная

Аўтэнтычнасьць лістоў патрыарха Мелеція, пісаных да кн. Астрожскага, падрывае прыпіска да іх: „изъ старыхъ Архивныхъ книгъ“ Кіяўскага Пустына- Мікалаеўскага манастыра.

„ОТПИСЪ НА ЛИСТЪ ниякого клирика острозъского безъименного, который писалъ до владыки володымеръского и берестейского“. Гэта адповедзь на „Отписъ“ Клерыка Астрожскага пісана Іп. Поцеем ў 1599 годзе (Рус. Ист. Библ. ХІХ, 1041–1122). Зрабіўшы дакор за хаваньнеся пад псэўдонім, Поцей піша:

„… видитъ ми се подобенъ быти онымъ комедейным жакомъ, которые убравшися въ коштовную одежу, носеть на собе особу царъскую, альбо кнежати якого зацного, (ступаютъ поважне, и готуются, якобы што великого и мудрого мовити хотели; а коли се забудутъ, алижъ ти зъ оное поставы поважное смеху и шидеръства полно зъ себе начинять, бо не то што потреба, але што ся навинетъ до губы бредятъ); а коли зъ нихъ зволокуть царскую одежу, по старому, яко жакове, по подъоконью (зъ горщками) старую пѣснь поючи „Павперибусъ“ бегають“… „Не мей же ми за зле, если што несмачного, найдешъ, бо то посполитая таковому придается, коли хто не пытаный вырывается и отказываетъ кому о што его не просят“.

Пасьля гэтага ідзе разбор адповедзі Клірыка.

„АНТИРИЗИСЪ ИЛИ АПОЛОГІЯ противъ Христофора Филалета“. Надрукавана ў двох мовах: крыўскай і польскай, праўдападобна ў Вільні, не раней 1599 г.

Адны прыпісываюць гэту кнігу Іп. Поцею, а іншыя Пятру Аркудзію. Гэта вялікі трактат супроць тых, якія ганілі унію, а галоўным чынам супроць „Апокризиса“ Хрыстафора Філалета. Аўтор гэтай працы называе сябе — Філотэям і ў сваей кнізе шукае галоўна праўды, а дзеля гэтага кліча да праціўнікаў, каб тыя:

„… зъ нами мовили… и если же розумѣютъ (о насъ) жесмы (зъ гостинца) въ чомъ зблудили, — абы нам што лепшого указали, альбо ся тежъ отъ насъ, чого не вѣдаютъ, научити хотели“.

АКТ ДЫСЫДЭНЦКАЙ КОНФЭДЭРАЦІІ 1599 Г. Надрукаваны ў „Сбор. Док. Уясн. Отн. Лат.-Польск. Пропаганды“ вып. 2. Вільня, 1867. А такжа ў Кояловіча ў дадатках. Гэты акт быў сьпісаны на трох мовах: „рускай“, польскай і лацінскай.

У 1599 годзе ў Вільні адбыўся зьезд рожнаверцаў (праваслаўных і рэформатараў) з мэтай:

„каб кроў абыватэляў за веру бязвінна не была пралівана, нет было канфіскат маетнасьцяў, пазбаўленьня чэсьці, вязьненьня і выгнаньня“… „бараніць ад уціскаў, крыўд і гвалтаў, а найболей ад духоўнага стану і некатарых сьвецкіх людзей рымскага закону… што немаль ніводнага кутка ў абшырнай гэтай дзяржаве і ніводнага чалавека ўсякага стану няма ад іх басьпечнага… што ва ўласных дамох