ГАРАДНЯ („простѣнокъ“ у агароджы гораду). „Казал им рубити осмъ городен, а дни перед тым издавна робливали толко две городни“ (Ліст в. кн. Алексндра 1499 г., № 68). — „Гарадню маю паламаў“ (Насовіч, 119).
ГАРАДЗІШЧА. „У Свислочи на городищы" (Вырок кар. Александра 1499 г., № 61).
Цяпер гэтае слова ўжываецца па ўсёй Крывіі ў тых аколіцах, дзе ёсьць астаткі старажытных украпленьняў „гарадзішч“. „Пойдзем гуляць, карагоды вадзіць на гарадзішча“.
ГАТОЎКА, ГАТАВІЗНА (денежная наличность). „А маеть нам вси тыи гроши давати на каждый год готовизною“ (Грамата кар. Александра 1498 г., № 56).
„Дай лепей гатоўку, чымся адкладаць. Гатавізнаю заплаціў“ (Насовіч, 120).
ДАВЕДАЎШЫСЯ (узнавъ) „Пан Юрей о томъ доведавшися и до его милости отписал“ (Гр. в. кн. Александра 1493 г., № 21).
Гэтае слова ўжываецца цяпер у тым-жа значэньні па ўсёй Крывіі. „Даведаўшыся аб гэтым, ёй зрабіў тое і тое“. (Гл. слова „ведаць“);
ДАКУЛЬ (пока). „Докуль от насъ тыи будуть корчмы держати“ (Ліст кар. Александра 1498 г., № 45). — Дакуль ты мяне мучыць будзеш? „Пакуль, дакуль“ — агульна ўжываныя словы.
ДАХ (крыша). „И дахи покрывалъ“ (Квітація 1503 г., № 7).
Цяпер ужываецца ў значаньні страхі, зробленай з даховак (гонтаў або кахлі) і падпаветкі, пакрытай драніцай. „Скрозь дах капліць. Пастаў калёсы пад дах“ (Насовіч, 127).
ДЗЕІЦЦА (происходить). „От них крывды и шкоды великии деються“ (Вырок кар. Александра 1499 г., № 61).
Слова ўсеагульна ўжыванае: „Што там дзеіцца, высказаць цяжка! Гэта дзеялася годаў таму, пяток назад“ і г. п. „Гэта дзеялася на Спасавы запусты“ (Насовіч, 182)
ДОВАД (доказательство). „Мы хотимъ добры довод на то вчинити“… (Судовы дакумант канца ХV ст. № 45).
Гэтае слова ў значэньні „доказательства“ ўжываецца дагэтуль усеагульна: „Які довад таго, што ты там быў. Дай довад свае нявіннасьці“.
ДУБАС (названьне вадаплава). „И вы от нашего дубаса и отъ его комяги мыта не брали бы“ (Грам. кар. Казіміра 1488 г., № 17). — Цяпер па ўсей Зах. Крывіі ў аколіцах рыбных рэк і азёр гэтае слова ўжываецца агульна як назоў выдаўбаных з дубу чаўноў, толькі ў адных мяйсцовасьцях кажуць „дубас“, а ў другіх „дубіца“; магчыма, што „дубас“ і „дубіца“ — два асобныя тыпы вадаплаваў. У Насовіча (бал. 147) — „дубоўка“.
ЖАДАЦЬ, ЖАДАНЬНЕ (желать). И они для нашего жаданя мостъ тотъ перед городом (замкам) замостили“… (Грам. в. кн. Александра 1495 г., № 36). — „Ні гадаў, ні жадаў, а само ў рот уляцела. Дарэмнае тваё жаданьне“ (Насовіч, 152).
