ЖНУЦЬ (жнутъ). „…а три дни жита жнуть, и иные службы служать“ (Грам. кар. Александра 1496 г., № 42). — Цяпер у гэтым-жа значэньні ўсеагульна ўжыванае слова. У Насовіча (бал. 157) паказаны толькі выводныя ад яго: жнейка, жнеічка, жнея, жнівеньне, жнівішча, жніўны, жніва (жніво).
ЗАПУСТЫ (масленица, заговѣнье). „А на великии запусты другую двесте копъ“ (Грам. кар. Александра 1504 г., № 84). — „Гэта дзеялася на Спасавы запусты“ (Насовіч, 182).
ЗАЧЭПКА (претензія, задержка, придирка). …„пропускали без мыта и без всякое зачепки“ (Ліст Жыгімонта І, 1507 г., № 102). — „Без зачэпкі ні часу, ка ўсяму прычэпліваешся“ (Насовіч, 193),
ЗБРОЯ (оружіе). „Служити у зброи на кони посполъ зыншыми татары нашыми“ (Ліст Жыгімонта I, 1507 г., № 102). — „Збройна едуць на вайну“ (Насовіч, 196); тут „збройна“ знача — пры зброі.
ЗВЕКУ (испоконъ). „А звеку есмо того озера не волочили“ (Вырок кар. Александра 1497 г., № 47). — Усеагульна ўжыванае слова побач са словам „спакон“: „У нас звеку (спакон вякоў) быў гэты звычай“.
ЗВЫШ (сверх). „А што есте приходу звыш своих пенезей выдали на нашъ листъ“ (Квітація в. кн. Александра 1499, г., № 64.) — „Звыш не давай, як рубля“ (Насовіч, 200).
КАЖУХ (тулупъ). „Скиньдир присылал к нам слугу своего, обецаючы намъ по кожуху…, а просечи нас абы то светчили, што он намъ кажеть“ (Судовы дакумант канца ХV ст., № 45). — „Да Духа не здзявай кажуха, а па Дусе ў тым-жа кажусе“ (Насовіч, 240).
КАЛІ (когда). „Коли имуть его делити того имъ не надобе у делъ (дзель, часьць) искати“ (Грамата в. кн. Казіміра 1444 г.). — „Калі пыл на баране, то і блін на рашаце“ (Насовіч, 241).
КАМЯГА (назова вадаплава, гл. „Дубас“). …„панъ воевода послался на всихъ случанъ и наменял (намякаў) на тыхъ, которыи туда комягами ходять“ (Памятны запіс 1496 г., № 32). — Па Насовічу „камяга“ — непаваротны, выдаўбаны з тоўстага дрэва, човен. Дзеля гэтага і непаваротнага тоўстага чалавека завуць камягаватым: „Камягаватая дзеўка“. Гэтае слова азначае такжа і карыта для вадапою. „Камяга абмерзла“ (Насовіч, 244).
КВІТАЦІЯ (квитанція) …„ а вжо есмо много у них (у мытнікаў) подавали на квитациях“ (Грам. кар. Александра 1496 г., № 39). „А то все роздано на квитацеи“ (Лічба мытнікаў Валадзімерскіх 1496 г., № 53).
„Грошы аддаў і квітацыю ўзяў“ (Насовіч, 232).
КВІТАВАЦЬ, КВІТУНАК (отчётъ, разсчётъ). „Наш квитунокъ намъ вернулъ“ (Пацьверджаньне Жыгімонта І, 1514 г., № 136). — „Квітуй усё, што я табе калі прынёс за доўг“ (Насовіч, 232).
КОЖДЫ (всякій). „Кождая рѣчь свѣта того“ (Прывілей Жыгімонта І, 1516 г., № 141). — „Кождаму хочацца есьці“ (Насовіч, 240).
КОЛА (колесо). „Въ того млынка одно коло“ (Прывілей 1504 г., № 82). „Кола паправіць трэба. Кола ўвольні. Кожын чорт на сваё кола ваду цягне“ (Насовіч, 241).
