Старонка:Ластоўскі В. Гісторыя беларускай (крыўскай) кнігі.pdf/78

Гэта старонка не была вычытаная

во, Мати Божія, иже град Смоленскъ всегда свѣтло радуется о тебѣ, хвалитсе тобою, избавляемъ отъ всякыя бѣды. Радуйся градѣ Смоленскъ отъ всѣхъ находяшихъ золъ избавляемъ молитвами Пресвятыа Богородица и всѣхъ святыхъ сил“…

Жыцьцёпіс Аўраамія надрукаваны ў „Прологу“ і „Чет. Мин." пад датай 21 жніўня, а такжа — ў „Истор. Росс. Іерарх.“, ІІІ, б. 65; „Истор. Русск. церкви“ еп. Макарія. Т. ІІІ, бал. 47; у Буслаева, „Древне-руск. народ. лит. и искуст.“ СПБ. 1861.

УГОДЧАЯ ГРАМАТА ПОЛАЦКА З НЕМЦАМІ 1200 ГОДУ. Гэту грамату ў ліку загінуўшых падае І. Срезневскій („Славяно-русская палеографія“ СПБ. 1884, б. 168).

Усходныя пабярэжжы Балтыцкага моря здавён-даўна былі вядомы Норманам. Сагі перапоўнены апавяданьнямі аб таргоўлі з Гардарыкам (Усх. Славяншчынай) і Гольмгардам (Ноўгарадам). Старая готляндзкая сага дае пэўнае сьведчаньне, што адважныя готляндзкія маракі езьдзілі ў Візантыю па Дзьвіне. „Гуто-сага“ апавядае, што „Гутляндзію“ адкрыў Тьельвар (Thielwar); у сына яго, Кафті, былі тры сыны, з якіх размножыўся народ на Готляндзе, так што зямля не магла пракарміць усіх. Яны кінулі берці: ісьці з зямлі кождаму трэцьцяму чалавеку. Адправіліся на Авечы востраў (Far-оу). Але і тут не маглі пракарміцца, а дзеля гэтага адправіліся на востраў каля Айстляндзіі (Aistland — Эсція), які называўся Даго (Dagaiti), і там пасяліліся, але і там ім стала цесна. „Тады яны паехалі ўверх па вадзе, якая называецца Дзьвіна (Dyna), і далей праз Рызалянд (Ryzaland — Русь); так далёка ехалі яны, што прыбылі ў Грыкляндзію (Grikland — Грэція); тут прасіліся яны ў грэцкага конунга пасяліцца („Историческій Вѣстникъ“, 1875 г. № 3 і 1885 г. апрѣль).

Другая сага „Krisnisaga“ апавядае: „Торвальд, сын Кодрана, і Стэфнер сын Торгільса, былі ў зямлі Іерузалімскай (Jorsaloheim), пасьля у Константынопалі (Miklagardas), а ўрэшце ськіраваліся праз усходныя краіны па рацэ Дняпру (Nepr) у Кіяў (Koenogards). Каля Полацка (Palltesksiu), Торвальд памер і быў пахаваны на высокай гарэ „Drafne“, каля царквы сьв. Іана.

Усходныя славяне, а перадусім Крывічы з найдаўнейшых часаў шырока карысталіся шляхам па Дзьвіне для праезду на Захад. Крывічы езьдзілі па Балтыцкаму пабярэжжу і на востраў Готлянд. Востраў Готлянд „вока Усходнага мора“ ляжыць пасярод Балтыцкага мора, паміж Швэдзіяй і Латвійскім узбярэжжам. Заснаваны ў VIII ст. на Готляндзе горад Вісбі, ў якім пасьля было да 200.000 жыхароў, быў асяродкам абшырнай таргоўлі Захаду з Усходам. Сюды пераважна і высылаліся тавары з крыўскіх зямель з гарадоў Ноўгарада, Смаленска, Вітабска і Полацка. Сюды прыбывалі і нямецкія купцы. Урэшце, нямецкія купцы пастанавілі завязаць беспасярэдныя стасункі з народамі, якія жылі па ўсходным узбярэжжы Балтыцкага мора. Выпраўлены імі карабель бурай прыбіла ў Рыжскую затоку. Купцы прайшлі шэсьць міль у глыб краю і пабудавалі на гарэ гарадок для басьпечнасьці таргоўлі. Гэты гарадок быў названы Ікскулям.