Да мушу вже на всіо забыць,
Бо якъ гляну па людзяхъ,
Дыкъ серца стукаиць въ грудзяхъ:
Бачу то: другѣй гаруя,
А толку нима въ галаве,
Лета целая працуя,
А за восинь усіо прапье. —
Посли бязъ хлѣба прападая,
Дыйще на кагось раптая.
А якъ пришлюць жа яму волю,
Тагды будзи всяго въ волю.
Панъ на пана пяромъ скрыпиць;
И мнѣ штось циха гавариць?
Учы, учы, ды астарожна;
Бо всердзиць етымъ кагось можна.
Дыкъ я вже и баюся таго,
Кабъ ни угнявиць каго.
Хоць яна и добрая навука,
Да злому всердицца ня штука.
Толькибъ, здаецца, што паны
За ета злицца ни далжны.
А мужикъ за етыя труды
Спасибкаць довжанъ бы всягды;
А всѣрдзицца, дыкъ хиба той,
Хто правдой гребуиць святой;
Дайще што въ каршми вонъ сядзиць,
Тей можа скоса палядзиць. —
Дыкъ бы за етымъ ни бида.
За тымъ пращайця гаспада!
Якъ тутъ къ дзѣлу приступаць,
У пѣрвый разъ савсимъ ни знаю.
Штось боизка зачынаць,
Аднакъ, памажи Богъ, зачинаю.
Было в адной издѣсь дзяревни,
Няпомню добре въ якой пѣвня,
Жывъ якись тамъ старавойтъ,
Дый такѣй бывъ дужа бойки,
Такая вумна галава,
Што разумнѣй всяго сила.
Адзинъ разъ, въ каршму прыходзя
И тамъ гурбу людзей находзя.
Вотъ атъ стала вси атступились,
Яму низка пакланились. —
Каторыя пашли къ чулану,
И къ шинкару и къ Сципану, —
Аттуль гарелки принясли,
Дый яму чарку паднясли;
Каторыя зъ имъ размавляли
И пра слабоднасць талкавали.
Али гарелки іонъ ни взявъ
И на вапросы ихъ мавчавъ;
Посли, шапку здзѣвъ, зъ лавки паднявся
И такъ къ народу атазвався:
Рѣчь Старовойта.
ГЛАВА I.
Братцы, братцы! падаждзиця,
На всіо въ свѣци іо свой часъ;
Ня гукайца ни гаманиця:
Царъ ни забудзицца пра насъ,
Бо царська слова ни абы якоя, —
Што тольки скажиць Царъ каму,
То завсягды суповниць тоя;
Бо іонъ и слову царъ свойму.
То нашъ братъ што прыабицаиць,
Чаго йнязможиць суповниць,
Дый тоя посли занихаиць. —
Што вже пра насъ и гаварыць?
А Царъ ниразу ни пуская
На вѣциръ своихъ царскихъ словъ.
И што каму прыабицая,
То завсягды спавниць гатовъ.
Здаецца жъ, чули, якъ чытали,
Што быццамъ волю намъ дадуць;
Да сроку на два гады паклали;
Вже пѣвня будзиць што нибудзь.
Али ци такъ жа скора вхопишъ?
Ета ни малинькая дзѣла:
Пакуль то яго рашшалопишъ;
То й пяць гадовъ дыкъ пройдзя смяла.
А тутъ мы хочымъ, кабъ абъ дзѣнь
Яго намъ кончыла начальства!
Вясцима, нашъ братъ галавень!
Виць тутъ работы іо ни мальства:
Пакуляцьки то насъ аддзѣлюць
Атъ нашихъ старыхъ уладыкъ;
То ладна лобъ камусь спацѣиць
И намазолицца языкъ.
Виць кали бацька аддзиляя
Каторага изъ сыновъ;
То вже галовку паламая,
Кабъ хто зъ ихъ крывды ни нашовъ,
Штобъ посли яны ни скарбились
И бацькубъ добрый поминъ бывъ,
Штобъ ни сварылись, ни судзились,
Кабъ другѣй въ кулакъ ня вывъ;
