Ну да й жывець жа іонъ багата!…
Цьма цмущая адной сямьи;
На дварѣ стаиць тры хаты,
А вси павніохиньки людзми;
Хлѣбъ усимъ іонъ пазычаиць. —
А скольки чаго прадаиць…
Дыкъ адзинъ Богъ тольки знаиць,
Аткуль іонъ што бярець.
Яно-то й нѣчага дзивиць!…
Чаму въ такога и нябудзя?…
Што вже пра гета гаварыць?
Нихай якъ хто хоча судзя,
А дли мянѣ гета нядзива:
Работникавъ съ пятнадцаць маиць,
Даволи всякія скацины,
Дый адзинъ всимъ упрауляиць. —
Нихто ни скажыць яму слова;
А што іонъ скажыць каму,
То, як скиниць, сійчасъ гатова…
Дыкъ за чымъ ня жыць яму?
Виць шесць душъ адныхъ унукавъ…
Пашци што усихъ пажанивъ…
Дыкъ жыць такому што за штука?
Нихайбатка ихъ падзяливъ,
Да адзинъ бы іонъ пахваставъ:
То йдзѣбъ тей и розумъ дзѣвся?…
Ня ѣздзивъ бы у горадъ часта;
Якъ панъ ба тей, ни разадзѣвся.
А то, якъ запражець саней съ пятнанцаць,
Да дровъ навалиць іонъ абозъ;
Дакъ вотъ аткуль тоя й багацця!…
Шуцишь, па палцинничку взяць возъ!…
А ци адныжъ тольки дровы?…
Яму усюды удаецца:
Хаць паѣдзя и въ дарогу,
Пяньку у Стовпцы везць наймецца…
Дыкъ аттуль, ни ласка Божжа,
Кабъ сатняги ни прывіозъ!…
А зарабитка ты, нябожа?!…
Паѣдзьтка ты въ извозъ?…
Што адна тая скацинка,
Ды й тая чуць тольки липиць;
Уся на лапикахъ свицинка,
И хата, быццам колъ, стаиць:
Вокны хлопьямъ пазапханы,
Кожанъ вуголъ патпіортъ каломъ! —
А якъ устанишь зимою рана,
То ввесь и ходзишь хадыромъ?! —
За сваркай, Богу памалицца
Нима часу и нибыло;
Якъ іо часъ, дыкъ треба бицца,
Да крычаць на всіо сяло…!
Якъ пазбираюцца у хату;
Дыкъ бабы то й дзѣла што грызуцца, —
И ты за ихъ грызесся зъ братамъ,
Ажъ нячысцики смяюцца.
И чагобъ ни падзялиць,
Кали нима нійдзѣ ничога!?.
Вотъ тутъ пахвастайка разумнымъ быць,
Разгаварыситка, нябога?..
Ато вялика, пани, дзива,
Што іонъ такъ разуминъ ставъ?…
Барада вже яго сива,
А виць іонъ гора ни видавъ.
Ды й къ тамужъ пажывъ на свѣци,
Зная парадки павадзиць…
Глядзитка!… Зъ барадами уси дзѣци;
А штобъ хто зъ ихъ прагаварыць
Насупрацивъ яго уздумавъ,
Іонъ ба нищаснымъ яго здзѣлавъ.
Ого!.. Стахванъ самый большый и разумный,
А ни мишаиць бацьку дзѣла.
А бабъ, дыкъ быццамъ, въ ихъ нима;
Ты ихъ и ни пачуишь въ хаци…
Якъ стары выйдзя изъ сила;
Тагды вже стануць размавляци.
А въ цябѣ, кабъ яны похли,
Всяго дзвѣ тольки и бабіонки;
А й языкижъ имъ ни атсохли,
Яны и галасисты й звонки!?…
Изъ ихъ дыкъ увесь свѣтъ гарыць!?…
Да душыжъ правду старавойтъ казавъ,
Што кали хто бабы слухавъ,
Кали хто іой патачку давъ;
То лысину ни разъ пачухавъ,
И якъ сабака тей прапавъ.
Яно, и нашъ братъ дурнямъ бывая,
Якъ въ шалабанъ кали зальець:
Дамовъ прышовшы всихъ ганяя,
И спакою ни даець!..
Дыкъ жа ня кожанъ гета зъ насъ; —
Зъ дзисятка можаць быць адзинъ.
Дый то кали въ пакволный часъ
Бываиць дурнямъ іонъ такимъ.
А бабъ то скольки іо на свѣци;
Нима добрай ниадной:
Пакладзѣшь зубы въ загнѣци,
Кали будзишь вѣрыць іой. —
Годзитка вже гаманиць! —
Нашъ старавойтъ давно вже спиць;
То ци ня будзя пара й намъ
Расхадзицца па дварамъ?
Заключеніе.
Нихай тей войтъ жывець да багацѣя.
За то што правду намъ сказавъ!
А мой лобъ нѣштась пацѣя,
Вже разы со два задрамавъ.
Пращайця Г-да! Жалаю всимъ вамъ добрай ночи;
Пѣвни вже давно пяюць!..
Далибогъ, ни маю мочи
Ани капильки писнуць!..
И бабы вси и маладзицы,
Прасциця вже за всіо вы мнѣ!
И дзивчаты бѣлалицы,
Ни крывицись на мянѣ! —
Бо пра васъ я ни писавъ.
Хаць што й было… да ни сказавъ,
За тымъ можа кали давядзѣцца
Намъ у вочы палядзѣцца.
Францъ Феликсовъ Блусъ.
