зноў цікавей і страшней, чым у дзень — бо з таго боку, адкуль плывуць гукі, палыхае зарыва… Акурат нібы хтосьці чырвовую хустку палошча ў нябеснай сажалцы. Стагі гараць? Вёска? Хтосьці лясы падпаліў? — Хто яго ведае. Розныя чуткі. Калі-нікалі ў каганецкае неба наведваецца самалёт. Свой ці нямецкі? Усе задзіраюць галовы ўгару, і старыя людзі хаваюцца ў скляпах. Дзяцей ніяк туды не зацягнеш. Яны вар‘яцеюць ад самалётаў і радасці.
— Рамантычная пава-купава плыве да цябе, Ірачка, — кажа Левін.
— Нядобра жартуеш.
Цяпер часта праходзяць праз мястэчка групкі салдат у пяць, у дзесяць чалавек.
— Што чуваць?
— Хутка сюды прыдуць казакі.
„Зайцы“ больш не хаваюцца, бо ні стражнікі, ні ўраднік сюды не з‘яўляюцца. Забылі „зайцоў“, забылі хабары. Тых мабыць таксама палохаюць гарматныя грукаты і зарыва, што не сыходзіць з краю неба, як агромністы сцяг.
Некаторыя з каганецкіх, самыя заможныя, што баяцца за сваё дабро, больш за іншых, пачынаюць рыхтавацца: Сакалоўскі і Шыман Кантаровіч павезлі ў Менск вазы з дабром, нанялі там кватэры і стараюцца ўсё лепшае вывезці адгэтуль.
— Я не ёлап які, — хваліцца Сакалоўскі.
— Гэта-ж не зашкодзіць, — апраўдваецца Шыман Кантаровіч.
— Ім то лёгка, — зайздросцяць каганецкія. — Яны
