Га! зраблю ж другую, |
У гэтым уступным вершы мы маем каштоўны помнік творчай самасьвядомасьці поэты; Багушэвіч зазначае, што ён далёкі ад задач і мэт "чыстага мастацтва"; пэўна акрэсьлена ўстаноўка яго творчасьці на ідэёвасьць, на раскрыцьцё грамадзкіх тэм аб сконе роднага народу і аб яго долі, - адсюль вынікае пераважнае панаваньне ў творчасьці беларускага песьняра мотываў нацыянальных і соцыяльных.
Нацыянальную проблему вызваленьня беларускага народу Францішак Багушэвіч асабліва шырака ставіць у сваёй прозаічнай прадмове да "Дудкі Беларускай". У грунт нацыянальнай справы ён кладзе адраджэньне беларускай мовы. Гэта апошняя, на яго погляды, галоўная адзнака нацыі. Народ, як цэльны і самастойны організм, жыве, пакуль існуе яго мова. "Шмат было такіх народаў, што страцілі наперш мову сваю, так як той чалавек прад скананьнем, катораму мову займе, а потым і зусім памёрлі". Выходзячы з гэтага прынцыпу, Багушэвіч энэргічна бароніць правы беларускай мовы. У час поўнай русыфікацыі ён адважна зазначае: "Мова