Старонка:На Заходнім фронце без перамен (1931).pdf/93

Гэта старонка не была вычытаная

У гэтай цукерні мы елі марожанае і вучыліся курыць папяросы. На гэтай вуліцы, што мільгае паўз мяне, я ведаю кожны дом, колёніяльную краму, аптэкарскі магазын, пякарню.

І вось я стаю ля цынамонавых дзьвярэй з забруджанай ручкай, і пальцы мае цяжэюць.

Я адчыняю іх. Насустрач мне так дзіўна падыхае прахалодай! Ад гэтага вочы мае робяцца няўпэўненымі.

Пад маімі ботамі рыпаюць усходкі. На гары ляскае дзьвер, нехта глядзіць праз балясы. Гэта адчыніліся дзьверы ў кухню. Яны там якраз пякуць аладкі з бульбы: у доме пахне імі, да таго-ж сёньня субота, а гэта, мабыць, мая сястра зьвесілася праз балясы. Я на момант адчуваю зьбянтэжанасьць і схіляю галаву, потым здымаю шлем і гляджу ўгару. Так, гэта мая старэйшая сястра.

— Паўль! — крычыць яна. — Паўль!

Я ківаю галавой. Мой ранец бразгаецца аб балясы, мая вінтоўка цяжэе.

Яна парыўчыста адчыняе дзьверы і крычыць:

— Маці, маці, Паўль прыехаў!

Я не магу ісьці далей.

— Маці! маці! Паўль прыехаў!

Я прытуляюся да сьцяны і прыціскаю свой шлем і вінтоўку. Я сьціскаю іх з усяе сілы, але я ні кроку не магу ступіць далей. Усходы адплываюць з маіх воч, я выцінаю сябе прыкладам па нагах і гнеўна сьціскаю зубы, але нічога не магу адказаць на сястрыны словы, нічога не магу. Я балюча намагаюся засьмяяцца і загаварыць, але не магу вымавіць ніводнага слова і так стаю тут на ўсходах, няшчасны, бесспарадны, ахоплены сударгай, і супроць жаданьня сьлёзы няспынна цякуць па маім твары.

Мая сястра варочаецца і пытаецца:

— Што з табой?

Тады я зьбіраю сілы і клыпаю ў прасенак. Я стаўлю вінтоўку ў куце, ранец кладу ля сьцяны і накрываю яго сваім шлемам. Я вызваляюся таксама і ад амуніцыі. Пасьля я кажу злосна:

— Дай-жа мне ўрэшце насатку!

Яна дастае яе з камоду, і я выціраю твар. Нада мной на сьцяне вісіць шкляная скрынка з пярэстымі матылямі, якія я некалісьці зьбіраў.

Цяпер я чую матчын голас. Ён даходзіць з спальні.