усыпаецца па-старэчаму зьмярцьвелымі маршчакамі. Нічога няма паважнага ў маёй мізэрнай фігуры; толькі хіба, калі захварэю на tic, у мяне зьяўляецца нейкі асаблівы выраз, што ва ўсякага, хто зірне на мяне, напэўна зьявіцца суровая паважная думка: «Відаць, гэты чалавек хутка памрэ».
Я чытаю, як і даўней, ня дрэнна; як і тады, я магу затрымліваць увагу слухачоў дзьве гадзіны. Мая палкасьць, літаратурнасьць выкладаньня і гумар робяць амаль няпрыкметнымі хібы майго голасу, а ён у мяне сухі, прарэзьлівы і пявучы, як у бажоны. Пішу-ж я дрэнна. Той кавалачак маіх мазгоў, што загадвае пісьменьніцкаю здольнасьцю, адмовіўся служыць. Памяць мая аслабла, у думках не стае пасьлядоўнасьці, і калі я выкладаю іх на паперы, мне ўсякі раз здаецца, што я згубіў чуцьцë да іх органічнай сувязі, конструкцыя аднастайная, фраза бедная і нясьмелая. Часта пішу я ня тое, што хачу; калі пішу канец, ня помню пачатку. Часта я забываюся на звычайныя словы, і заўсёды мне даводзіцца траціць шмат энэргіі, каб ня пісаць лішніх фраз і непатрэбных пабочных сказаў — тое і гэта добра сьведчыць пра заняпад разумовае дзейнасьці. І цікава, як найпрасьцей тое, што пішу, дык усё цяжэй маё напружаньне. За навуковым артыкулам я пачуваю сябе шмат вальнейшым і разумнейшым, як за вітнавальным лістом або дакладною пісулькаю. Яшчэ адно: пісаць па-нямецку ці па-ангельску мне лягчэй, як па-расійску.
А што да майго цяперашняга побыту жыцьця, дык
